Việt Nam bứt phá trở thành trung tâm thương mại điện tử khu vực

Từ phục hồi kinh tế đến bứt phá trong thương mại số

Trong hơn một thập kỷ qua, Việt Nam đã liên tiếp vượt qua những thử thách lớn của kinh tế toàn cầu, từ khủng hoảng tín dụng, ngân hàng năm 2012 cho tới tác động nghiêm trọng của đại dịch Covid-19. Không chỉ phục hồi nhanh chóng, Việt Nam còn là một trong số ít nền kinh tế châu Á ghi nhận tăng trưởng dương vào năm 2020. Sự bền bỉ này bắt nguồn từ tinh thần biến thách thức thành cơ hội, tận dụng khó khăn để tiến bộ, trở thành động lực cho các chuyển dịch mạnh mẽ trong thương mại, đặc biệt là thương mại điện tử và logistics.

Bà Kawal Preet, Chủ tịch FedEx châu Á - Thái Bình Dương nhận xét, Việt Nam có những yếu tố nền tảng của một hệ sinh thái logistics vững mạnh: Kết nối đa phương thức, mức độ số hóa ngày càng tăng và chiến lược quốc gia gắn liền với tăng trưởng thương mại. Năng lượng ở đây không chỉ nằm trong sự chuyển động, mà còn ở đà phát triển.

Những năm gần đây, Việt Nam đã nhanh chóng chuyển mình từ một thị trường mới nổi thành một trung tâm sản xuất và logistics tầm cỡ khu vực. Lực lượng lao động trẻ, am hiểu công nghệ cùng vị trí chiến lược tại giao điểm các tuyến thương mại châu Á - Thái Bình Dương đã tạo lợi thế để Việt Nam thu hút đầu tư vào các ngành giá trị cao. Từ nhịp độ sôi động của các khu công nghiệp đến mạng lưới doanh nghiệp vừa và nhỏ ngày càng năng động, nền kinh tế Việt Nam không chỉ tham gia mà còn góp phần định hình xu hướng thương mại toàn cầu.

Một yếu tố quan trọng thúc đẩy xu thế này là sự phát triển mạnh mẽ của các hiệp định thương mại tự do (FTA), trong đó nổi bật là Hiệp định EVFTA. Hiệp định này đã mở ra cơ hội tiếp cận thị trường hơn 400 triệu người tiêu dùng châu Âu cho hàng hóa Việt Nam, đồng thời gia tăng sức hút của Việt Nam như một cửa ngõ vào Đông Nam Á. Thị trường châu Âu hiện là một trong những tuyến thương mại tăng trưởng nhanh nhất của Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực thương mại điện tử xuyên biên giới, khi nhu cầu vận chuyển nhanh, tin cậy và có tính minh bạch ngày càng cao.

Hạ tầng logistics nội địa và quốc tế cũng đang được cải thiện mạnh mẽ. Các dự án lớn như Sân bay quốc tế Long Thành hay mở rộng hệ thống cảng biển, kho vận đang giúp rút ngắn thời gian vận chuyển và tối ưu chi phí. Việc rút ngắn thời gian trung chuyển xuống chỉ còn vài ngày tới các thị trường trọng điểm, cùng với việc tăng năng lực vận tải hàng không và đường biển, đang tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các nhà xuất khẩu trong lĩnh vực thương mại điện tử, tiếp cận khách hàng quốc tế nhanh hơn và hiệu quả hơn.

Hướng tới trung tâm logistics và thương mại điện tử khu vực

Việt Nam đang từng bước xây dựng nền tảng của một hệ sinh thái logistics hiện đại, kết hợp cả kết nối đa phương thức, số hóa quản lý vận tải và chiến lược thương mại quốc gia. Đây là nền tảng cần thiết để. thúc đẩy thương mại điện tử xuyên biên giới, lĩnh vực được dự báo sẽ đóng vai trò trụ cột trong tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam trong thập kỷ tới.

Bà Kawal Preet khẳng định: “Việt Nam nằm tại điểm giao thoa của các tuyến thương mại trọng yếu, sở hữu hệ thống cảng biển, sân bay và khu công nghiệp đang mở rộng cả về quy mô lẫn mức độ hiện đại”.

Lợi thế địa chính trị cùng mạng lưới cảng biển và sân bay đang mở rộng giúp Việt Nam trở thành điểm trung chuyển lý tưởng cho hàng hóa trong khu vực. Các doanh nghiệp xuất khẩu hàng tiêu dùng, công nghệ, y tế và sản phẩm thủ công mỹ nghệ có thể tận dụng vị trí này để tiếp cận nhanh hơn các thị trường quốc tế, đồng thời giảm chi phí logistics, một yếu tố cạnh tranh quan trọng trong thương mại điện tử.

Bên cạnh hạ tầng, chính sách của Nhà nước đang khuyến khích khu vực kinh tế tư nhân và doanh nghiệp khởi nghiệp tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu. Các cải cách về thủ tục hải quan, ứng dụng công nghệ số trong quản lý logistics và hỗ trợ thương mại điện tử đang giúp quy trình xuất nhập khẩu minh bạch, nhanh chóng và giảm bớt rào cản cho doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Xu hướng thương mại điện tử xuyên biên giới đang thúc đẩy nhu cầu dịch vụ vận chuyển linh hoạt, khả năng theo dõi hàng hóa theo thời gian thực và xử lý đơn hàng nhanh chóng. Điều này đòi hỏi Việt Nam tiếp tục đầu tư vào công nghệ quản lý kho, tối ưu chuỗi cung ứng và hợp tác quốc tế để khai thác tối đa các FTA. Khi các doanh nghiệp trong nước tận dụng được hạ tầng logistics tiên tiến kết hợp với nền tảng số, hàng hóa Việt Nam có thể mở rộng quy mô và nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

Việt Nam đang ở thời điểm vàng để khẳng định vị thế là trung tâm logistics và thương mại điện tử của Đông Nam Á. Với sự kết hợp giữa hạ tầng hiện đại, chính sách mở cửa, lực lượng lao động năng động và vị trí chiến lược, quốc gia này hoàn toàn có thể trở thành điểm trung chuyển và phân phối hàng hóa giá trị cao ra toàn cầu. Hành trình đó không chỉ tạo động lực cho tăng trưởng kinh tế mà còn giúp thương hiệu “Made in Vietnam” xuất hiện ngày càng nhiều hơn trên bản đồ thương mại điện tử thế giới.

"Tôi nhìn thấy ở Việt Nam những yếu tố nền tảng của một hệ sinh thái logistics vững mạnh: Kết nối đa phương thức, mức độ số hóa ngày càng tăng và chiến lược quốc gia gắn liền với tăng trưởng thương mại. Năng lượng ở đây không chỉ nằm trong sự chuyển động, mà còn ở đà phát triển. Từ những dự án đầu tư cơ sở hạ tầng dài hạn như Sân bay quốc tế Long Thành đến các cải cách gần đây khuyến khích kinh tế tư nhân tham gia và mở ra tăng trưởng cho các lĩnh vực giá trị cao như công nghệ và y tế, Việt Nam đang từng bước xây dựng trụ cột cho một chuỗi cung ứng cạnh tranh và sẵn sàng cho tương lai", Kawal Preet, Chủ tịch FedEx châu Á - Thái Bình Dương nhấn mạnh.