Đồng bào dân tộc thiểu số Bờ Y nâng cao giá trị cà phê bằng công nghệ bay

Câu chuyện của người tiên phong

Thôn Măng Tôn, xã Bờ Y, tỉnh Quảng Ngãi nằm nép mình bên dãy Trường Sơn hùng vĩ, là nơi sinh sống chủ yếu của đồng bào dân tộc thiểu số như Xê Đăng, Giẻ Triêng. Trên những sườn đồi đỏ bazan, cây cà phê đã trở thành cây trồng chủ lực, gắn bó mật thiết với đời sống bà con nơi đây. Mỗi mùa hoa cà phê bung nở trắng muốt như mây, thôn Măng Tôn lại rộn ràng tiếng cười, tiếng máy xay, phơi hạt. Cà phê không chỉ mang lại nguồn thu nhập ổn định mà còn thắp sáng hy vọng về một cuộc sống no ấm, bền vững giữa đại ngàn.

Có tiềm năng lớn, song trước đây, bà con đồng bào dân tộc thiểu số địa phương mất khá nhiều công sức cho cây cà phê do vẫn trồng theo kiểu thủ công. Với mong muốn tiết kiệm chi phí, giảm sức lao động và nâng cao năng suất, anh Nguyễn Văn Sự, một nông dân sống tại thôn Măng Tôn, xã Bờ Y đã mạnh dạn đầu tư hàng trăm triệu đồng để đưa drone vào chăm sóc vườn cà phê của gia đình.

Đây là loại cây chủ lực của vùng biên Bờ Y, tuy nhiên, với đặc thù địa hình đồi dốc, việc chăm sóc cà phê, đặc biệt là phun thuốc bảo vệ thực vật, luôn là công việc cực nhọc và tiềm ẩn nhiều rủi ro cho nông dân.

Anh Nguyễn Văn Sự chia sẻ, trước đây, gia đình anh cũng như nhiều nông dân khác ở đây phải gùi từng bình thuốc trên vai, vật lộn dưới nắng nóng để phun từng hàng cây. Ngoài sự vất vả, nông dân còn phải đối mặt với nguy cơ tiếp xúc hóa chất độc hại trong thời gian dài. Do đó, việc đầu tư thiết bị bay không chỉ là mua một công cụ mà còn là đầu tư cho tư duy sản xuất hiện đại, hiệu quả và bền vững.

Theo anh Sự, một trong những ưu điểm lớn nhất của việc sử dụng drone là khả năng tiết kiệm chi phí. So với cách phun thủ công, thiết bị bay giúp tiết kiệm tới 50% lượng thuốc nhờ giảm thất thoát do rơi vãi và phun không đều. Từ đó, vừa tiết kiệm chi phí mua thuốc, vừa giảm lượng hóa chất tồn dư trong môi trường, góp phần bảo vệ hệ sinh thái nông nghiệp.

Trước đây, để phun thuốc cho 1ha cà phê phải mất cả ngày, nhưng với drone, công việc này chỉ còn khoảng 30 phút. Chưa dừng lại ở đó, thiết bị bay còn giúp thuốc phân bổ đều, cây trồng hấp thu dưỡng chất hiệu quả hơn, từ đó sinh trưởng khỏe mạnh, giảm sâu bệnh và tăng năng suất.

Ngoài ra, việc sử dụng drone mang đến sự an toàn cho sức khỏe người lao động. Trong điều kiện khí hậu nắng nóng và địa hình hiểm trở, việc tiếp xúc trực tiếp với hóa chất lâu dài có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.

“Nhờ drone, người điều khiển chỉ cần đứng ở khoảng cách an toàn để vận hành thiết bị, không còn lo lắng về nguy cơ nhiễm độc hay tai nạn lao động”, anh Sự cho hay.

Từ một người lan rộng cả vùng

Hiệu quả bước đầu của mô hình đã nhanh chóng lan tỏa. Không chỉ phục vụ cho vườn nhà, anh Sự hiện cung cấp dịch vụ phun thuốc bằng drone cho nhiều hộ dân khác tại xã Bờ Y. Nhóm của anh hiện sở hữu 2 thiết bị bay, mỗi chiếc trị giá khoảng 300 triệu đồng, và đang có kế hoạch mở rộng đội máy bay để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng.

Gia đình ông Phạm Văn Vượng, sở hữu 10ha cà phê tại xã Pờ Y, là một trong những khách hàng đầu tiên cho biết, việc sử dụng drone giúp họ tiết kiệm thời gian và công sức.

“Trước đây nhà tôi phải thuê nhiều người để phun thuốc mỗi mùa, tốn rất nhiều tiền. Giờ chỉ cần một thiết bị bay là đủ, tiết kiệm được cả thời gian và nhân công”, ông Vượng cho hay.

Tương tự, ông Nguyễn Văn Kiều (một hộ nông khác ở xã Bờ Y) cho biết, việc dùng drone đã giúp gia đình giảm 1/3 chi phí chăm sóc vườn. “Không chỉ phun đều mà còn rất ít hao hụt. Điều này rất phù hợp với diện tích cà phê lớn của gia đình, mang đến hiệu quả cao”, ông Kiều chia sẻ.

Việc ứng dụng công nghệ là một trong những giải pháp mang tính bước ngoặt, tiên phong của người nông dân miền núi xã Bờ Y. Qua đó, góp phần tạo tiền đề thúc đẩy phát triển công nghệ trong nông nghiệp tại các địa phương trong tỉnh.

Theo ông Tống Văn Đồng, Trưởng Phòng Văn hóa - Xã hội xã Bờ Y đánh giá, đây là mô hình ứng dụng khoa học công nghệ trong nông nghiệp mang đến nhiều hiệu quả cho người dân ở địa phương.

“Việc ứng dụng drone trong sản xuất nông nghiệp được xem là bước đột phá, mang lại hiệu quả cao trong việc chăm sóc cà phê. Chính quyền xã sẽ vận động các hộ có diện tích cà phê lớn liên kết để đầu tư thiết bị bay nhằm nâng cao chất lượng trồng và chăm sóc cà phê” ông Đồng thông tin.

Tại xã Bờ Y (Quảng Ngãi), người dân tộc thiểu số như Xê Đăng, Giẻ Triêng đang nâng cao hiệu quả trồng cà phê nhờ ứng dụng drone. Anh Nguyễn Văn Sự tiên phong đầu tư thiết bị bay để phun thuốc, tiết kiệm chi phí, công sức, hạn chế rủi ro sức khỏe.

Mô hình nhanh chóng lan rộng, giúp nhiều hộ giảm chi phí, tăng năng suất. Chính quyền địa phương đánh giá đây là bước đột phá trong sản xuất nông nghiệp, hướng tới nhân rộng mô hình nhằm phát triển nông nghiệp hiện đại, bền vững tại vùng miền núi.