Phóng viên Báo Công Thương đã có cuộc trao đổi với ông Trần Đức An - Tổng Giám đốc Công ty CP Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông (Quảng Ngãi) về hành trình đầy ý nghĩa ấy.

Ông Trần Đức An – Tổng Giám đốc Công ty CP Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông
15 năm gắn bó với “cây thuốc dấu”
- Ông đã gắn bó với việc trồng và sản xuất các sản phẩm từ sâm Ngọc Linh được bao lâu? Cơ duyên nào đã đưa ông đến với nghề này?
Ông Trần Đức An: Tôi đã gắn bó với việc trồng và sản xuất các sản phẩm từ sâm Ngọc Linh hơn 15 năm. Cơ duyên đến từ năm 2009, khi tôi vừa tốt nghiệp đại học và được giữ lại trường giảng dạy. Lúc ấy, tôi bắt đầu tìm hiểu về sâm tươi mà gia đình và bà con ở Kon Tum (nay là Quảng Ngãi) nuôi trồng. Những củ sâm tươi lúc đó rất dễ hư hỏng, khó bảo quản, khiến hiệu quả tiêu thụ không cao. Thương ba mẹ và bà con, tôi nhận ra nhược điểm đó và bắt đầu tìm tòi cách khắc phục.

Cây sâm tươi được công ty nuôi trồng
Ban đầu, tôi vừa đứng lớp vừa phụ gia đình buôn bán sâm tươi. Đến năm 2011, sau khi gặp được những người thầy hướng dẫn về chuyên môn, tôi quyết định rời giảng đường, toàn tâm toàn ý cho con đường nuôi cấy và trồng sâm.
Tuy nhiên, khởi đầu không hề dễ dàng. Tôi phối hợp với người dân địa phương, giao việc nuôi trồng cho bà con. Nhưng thiên tai, mưa lũ và khí hậu khắc nghiệt đã phá hỏng toàn bộ lứa sâm đầu tiên. Lúc ấy, tôi thua lỗ tới 2 tỷ đồng.
Nhưng tôi không bỏ cuộc. Tôi tin vào giá trị của sâm Ngọc Linh - một loại dược liệu quý hiếm của Việt Nam. Tôi kiên trì học hỏi, đầu tư bài bản hơn, từ nghiên cứu giống cây, cải tiến kỹ thuật đến xây dựng quy trình kiểm soát chất lượng. Dần dần, công ty không chỉ đứng vững mà còn sở hữu một vườn sâm rộng lớn, cho ra đời nhiều dòng sản phẩm chất lượng, góp phần chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Đầu tư công nghệ cho ra đời các sản phẩm tốt nhất
OCOP là chứng nhận, nhưng phía sau là cả một hệ sinh thái giá trị
- Theo ông, điều gì đã giúp sản phẩm của công ty đạt chứng nhận sản phẩm OCOP? Sản phẩm có ưu thế nổi bật nào so với các sản phẩm cùng loại trên thị trường?
Ông Trần Đức An: Điều cốt lõi giúp chúng tôi đạt chứng nhận sản phẩm OCOP chính là sự kiên trì nghiên cứu, đầu tư vào chất lượng và minh bạch trong sản xuất. Ngay từ đầu, chúng tôi xác định không thể đi theo lối mòn là bán sâm củ tươi đơn thuần mà phải nghiên cứu sâu để phát triển sản phẩm có giá trị gia tăng cao.
Chúng tôi đã đầu tư mạnh vào công nghệ chiết xuất hoạt tính từ sâm Ngọc Linh, tạo ra các dòng sản phẩm chăm sóc sức khỏe như trà hòa tan, rượu sâm, thạch collagen… Mỗi sản phẩm đều được phát triển dựa trên nguyên lý khoa học, kiểm nghiệm chặt chẽ, và có hồ sơ truy xuất nguồn gốc đầy đủ.
Sự khác biệt của chúng tôi nằm ở ba điểm:
Thứ nhất, quy trình sản xuất hiện đại kết hợp với kỹ thuật truyền thống: Chúng tôi giữ nguyên giá trị bản địa của cây sâm nhưng ứng dụng công nghệ tiên tiến để nâng cao chất lượng.
Thứ hai, vùng nguyên liệu tự chủ: Vườn sâm của công ty được trồng trên diện tích lớn tại vùng Tu Mơ Rông, được kiểm soát chặt chẽ từ khâu gieo trồng, chăm sóc đến thu hoạch, đảm bảo tiêu chuẩn sạch và an toàn.
Thứ ba, sản phẩm đa dạng, thương hiệu uy tín: Chúng tôi không chỉ có sâm tươi mà còn phát triển hàng chục sản phẩm khác nhau phục vụ nhu cầu của nhiều nhóm khách hàng. Đặc biệt, năm 2023, công ty là một trong hai đơn vị được cấp chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm sâm củ, điều này tạo nên uy tín rất lớn cho thương hiệu Sâm Ngọc Linh nói chung và Công ty CP Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông nói riêng.
Đạt chứng nhận OCOP không phải là đích đến, mà là nền tảng để chúng tôi mở rộng thị trường trong nước và quốc tế, khẳng định thương hiệu sâm Việt trên bản đồ thế giới.

Một sản phẩm của doanh nghiệp
Từ sản phẩm đến câu chuyện truyền cảm hứng về cộng đồng và văn hóa
- Với sản phẩm OCOP, điều ấn tượng hơn cả chính là câu chuyện phía sau. Ông sẽ kể gì với người tiêu dùng về sản phẩm của công ty?
Ông Trần Đức An: Sản phẩm OCOP của chúng tôi không chỉ là kết quả của công nghệ và đầu tư, mà còn là câu chuyện dài của một hành trình nhiều năm gắn bó, thất bại, đứng dậy và phát triển.
Ngay từ khi bắt đầu, tôi đã xác định rằng nếu chỉ làm sản phẩm vì lợi nhuận thì sẽ không thể bền. Tôi và đội ngũ xây dựng sản phẩm dựa trên ba yếu tố cốt lõi: hiệu quả cho sức khỏe, giá trị cho cộng đồng và trách nhiệm với môi trường.
Chúng tôi cải tiến liên tục về công nghệ chiết xuất, nâng cao hiệu quả hoạt tính, đầu tư vào máy móc hiện đại và quy trình sản xuất khép kín. Nhưng điều quan trọng hơn cả là giá trị xã hội mà sản phẩm mang lại.
Công ty tạo việc làm ổn định cho hàng trăm người dân địa phương, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số tại Kon Tum. Việc mở rộng vùng nguyên liệu không chỉ nâng cao thu nhập cho bà con, mà còn gìn giữ hệ sinh thái rừng, góp phần bảo vệ môi trường sinh thái bền vững.
Mỗi hộ dân gắn bó với trồng sâm Ngọc Linh là một phần trong chuỗi liên kết bền chặt, không chỉ làm kinh tế mà còn gìn giữ văn hóa bản địa. Và với chúng tôi, mỗi củ sâm không chỉ là dược liệu mà là "linh hồn của đại ngàn", kết tinh từ mồ hôi, tri thức và cả niềm tin.
Chứng nhận OCOP là một dấu mốc, nhưng tình yêu của người tiêu dùng, sự đồng hành của cộng đồng và đối tác mới chính là động lực để chúng tôi tiếp tục phát triển.
Xin cảm ơn ông!
Sâm Ngọc Linh, còn được đồng bào dân tộc thiểu số Xơ Đăng gọi là "thuốc dấu" hoặc "củ ngải rọm con", là một loại sâm quý hiếm, mọc tự nhiên ở vùng núi Ngọc Linh, thuộc địa bàn Quảng Ngãi và Đà Nẵng (trước đây là Kon Tum và Quảng Nam). Sau này, bà con mang cây sâm về trồng. Người Xơ Đăng đã có kinh nghiệm lâu đời trong việc sử dụng sâm Ngọc Linh như một loại thần dược để chữa bệnh, bồi bổ sức khỏe và tăng cường sức đề kháng.