Vì sao bạc đang được giới đầu tư chú ý?

Chỉ sau chưa đầy một năm xuất hiện chính thức tại Việt Nam, cộng đồng đầu tư kim loại quý này trên toàn quốc đã tăng trưởng vượt bậc, đạt mức hơn 128 nghìn người tham gia và còn tiếp tục tăng.

Trên toàn quốc, chỉ trong 4 tháng đầu năm 2025, đã có hơn 100 cửa hàng vàng tham gia cung cấp kim loại quý này nhằm phục vụ nhu cầu tích lũy của nhà đầu tư trên toàn quốc. Và kim loại được nhắc đến ở đây đó chính là: Bạc. Vì sao bạc được giới đầu tư chú ý như vậy? Điều gì làm nên tiềm năng tăng trưởng của bạc mà khiến giới đầu tư bỏ qua vàng để đầu tư vào kim loại quý này?

“Gã khổng lồ” thức giấc 

Là kim loại quý chỉ đứng sau vàng, bạc luôn xuất hiện và đồng hành cùng vàng trong xuyên suốt lịch sử loài người. Các ước tính khoa học cho thấy, bạc được phát hiện vào khoảng 5000 năm trước công nguyên (TCN), muộn hơn vàng khoảng 1000 năm. Những đồ vật bằng bạc đầu tiên được tìm thấy có niên đại khoảng 4000 năm TCN.

Công dụng ban đầu của bạc bao gồm làm đồ trang trí, trang sức, gương và các vật phẩm trang trí khác, cho thấy sức hấp dẫn về mặt thẩm mỹ và giá trị nội tại của nó. Bạc cũng sớm được sử dụng trong thương mại và làm cơ sở cho các hệ thống tiền tệ sơ khai, được coi là kim loại quý thứ hai sau vàng.

Người Sumer ở Lưỡng Hà đã sử dụng bạc làm tiêu chuẩn giá trị từ rất sớm, khoảng 3100 năm TCN. Đến trước năm 2500 TCN, shekel bạc (một đơn vị trọng lượng, khoảng 8,33 gram) đã trở thành đơn vị tiền tệ tiêu chuẩn, được sử dụng để định giá hàng hóa, dịch vụ, tiền lương và thậm chí cả nô lệ. Các phiến đất sét ghi lại giá cả bằng shekel, minh chứng cho chức năng của nó như một đơn vị kế toán và phương tiện trao đổi.

Việc tiêu chuẩn hóa bạc theo trọng lượng (shekel) ở Lưỡng Hà đại diện cho một bước nhảy vọt quan trọng về nhận thức và xã hội. Nó đã biến bạc từ một hàng hóa có giá trị chung chung thành một tài sản có thể định lượng và trao đổi được, đây là bước đệm quan trọng để bạc trở thành dòng chảy trong hoạt động thương mại quy mô lớn. Các hệ thống trao đổi hàng hóa trực tiếp (hàng đổi hàng) hoạt động kém hiệu quả khi nền kinh tế ngày càng phức tạp.

Một phương tiện trao đổi chung giúp đơn giản hóa các giao dịch. Để một phương tiện trao đổi có hiệu quả, giá trị của nó phải đo lường được và được chấp nhận một cách nhất quán giữa các tiểu thương với nhau. Người Sumer, bằng cách thiết lập shekel như một trọng lượng bạc xác định, đã tạo ra sự nhất quán này. Nó đã đưa bạc vượt ra ngoài phạm vi "kim loại đẹp" để trở thành "tài sản có thể đếm được". Và điều này đã tạo nên một xu hướng và nhu cầu từ xa xưa: Tích trữ bạc.

Cho đến lịch sử thế giới hiện đại, bạc vẫn chứng minh được giá trị nội tại mạnh mẽ của nó. Trong những năm 1970, khi mà cuộc đại khủng hoảng “đình lạm” diễn ra ở Mỹ, giá bạc đã tăng từ khoảng 1,5 USD/Oz lên gần 50 USD/Oz. Kim loại quý này đã vượt qua vàng về hiệu suất đầu tư và cũng khiến cho tỷ phú Warren Buffett có lần đầu tiên và duy nhất đưa 1 loại hàng hóa vào danh mục đầu tư của mình. Người đàn ông này đã mua 3.500 tấn bạc và thu về khoản lợi nhuận hơn 97 triệu USD vào năm 2006, tương đương khoảng 150 triệu USD tính theo thời giá năm 2025.

Và không chỉ cuộc khủng hoảng kinh tế thế kỷ 20, bạc còn hoạt động vô cùng hiệu quả trong những cuộc khủng hoảng thế kỷ 21. Trong giai đoạn khủng hoảng kinh tế thế giới 2008 và khủng hoảng nợ công tại châu Âu giai đoạn 2011, giá bạc đã tăng lần lượt 90% và 180% khi 2 cuộc khủng hoảng trên xảy ra. Và gần đây nhất, khi mà Covid-19 xuất hiện, các chính phủ bơm tiền, đi cùng với đó là nhu cầu về pin mặt trời, pin xe điện tăng đột biến đã giúp cho giá bạc bật tăng hơn 140% từ đáy chỉ trong 5 tháng vào năm 2020.

Việc sở hữu một tài sản vật chất như bạc có thể mang lại cảm giác an toàn mà các tài sản “trên giấy” hoặc kỹ thuật không thể mang lại được. Và cứ thế, bạc trở thành một tài sản tích trữ xuyên suốt lịch sử loài người. Không chỉ vậy, bạc còn là một kim loại quan trọng, không thể thay thế trong hoạt động sản xuất công nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực năng lượng xanh, năng lượng tái tạo. 

Kim loại quý không thể thay thế

Một phần đáng kể và ngày càng tăng của nhu cầu bạc đến từ các ứng dụng công nghiệp. Nhu cầu công nghiệp bạc đã đạt mức kỷ lục 680,5 triệu ounce (Moz), tương đương hơn 21 nghìn tấn, vào năm 2024, đánh dấu năm thứ tư liên tiếp đạt mức cao kỷ lục. Theo Metals Focus, các lĩnh vực tăng trưởng chính bao gồm:  

Kinh tế Xanh: Quang điện (tấm pin mặt trời), điện khí hóa phương tiện giao thông và cơ sở hạ tầng lưới điện. Nhu cầu từ tấm pin mặt trời đạt hơn 6.145 tấn vào năm 2024. 

Điện tử: Được thúc đẩy bởi các thiết bị điện tử tiêu dùng nói chung và các ứng dụng mới như trí tuệ nhân tạo (AI).

Chăm sóc sức khỏe/y tế: Các đặc tính kháng khuẩn làm cho bạc trở nên có giá trị trong các dụng cụ y tế, hệ thống lọc nước và thậm chí cả quần áo. Các ion bạc có thể xâm nhập vào thành tế bào vi khuẩn và nó có hiệu quả chống lại các vi khuẩn kháng thuốc như MRSA. Bạc đóng vai trò không thể thay thế trong quá trình chuyển đổi toàn cầu sang các nguồn năng lượng tái tạo bền vững.

Theo dữ liệu được Endeavour Silver công bố trong báo cáo ngày 15/5/2025, mỗi tế bào pin mặt trời chứa khoảng 111 miligam bạc và mỗi Gigawatt (GW) công suất pin mặt trời đòi hỏi khoảng 700.000 ounce bạc (tương đương khoảng 21,8 tấn). Nhu cầu từ ngành pin mặt trời là một động lực chính cho tiêu thụ bạc công nghiệp, đạt 197,6 triệu ounce (khoảng 6.146 tấn) vào năm 2024 và dự kiến sẽ tiêu thụ tổng cộng 888 triệu ounce (khoảng 27,620 tấn) trong giai đoạn 2020-2030. 

Không chỉ pin mặt trời, xe điện cũng sử dụng lượng bạc nhiều hơn đáng kể so với xe chạy bằng động cơ đốt trong truyền thống - gần gấp đôi, theo Silver Institute, mỗi xe điện sử dụng từ 25 - 50 gam bạc cho mỗi xe điện trung bình và có khả năng lên tới 1 kg bạc cho mỗi bộ pin xe điện trong các loại pin thể rắn tiên tiến. Các ứng dụng của bạc trong ngành xe điện có thể kể đến như công nghệ pin, cuộn dây sạc cảm ứng, thiết bị điện tử công suất, các tiếp điểm điện, bộ biến tần và mạch điện quản lý phân phối điện năng. Ngay cả các trạm sạc nhanh cũng chứa lượng bạc gấp 10-15 lần so với một chiếc xe điện trung bình.  

Chính đặc tính dẫn điện và dẫn nhiệt vượt trội của bạc đã làm nó trở thành một kim loại không thể thay thế trong các ứng dụng công nghiệp và năng lượng tái tạo. Không những vậy, sự bùng nổ của công nghệ 5G và mạng lưới thiết bị Internet of Things (IoT) rộng lớn cũng phụ thuộc rất nhiều vào các đặc tính ưu việt của bạc khi mà khả năng truyền dẫn điện của kim loại này giúp tín hiệu được truyền đi nhanh hơn và thiết bị trở nên bền bỉ hơn.

Nhu cầu về bạc trong các công nghệ tương lai này không chỉ mang tính cộng dồn mà còn có khả năng hiệp đồng và tự củng cố. Ví dụ, xe điện đòi hỏi cơ sở hạ tầng sạc (cần nhiều bạc hơn) cơ sở hạ tầng này có thể sử dụng điện được cung cấp từ các tấm pin mặt trời (cần nhiều bạc hơn) và tất cả các hệ thống này sẽ được kết nối với nhau thông qua 5G và IoT (cần nhiều bạc hơn nữa). Sự tăng trưởng của một lĩnh vực trực tiếp hoặc gián tiếp thúc đẩy sự tăng trưởng của các lĩnh vực khác cũng phụ thuộc vào bạc. Điều này tạo ra sức ép cho nguồn cung bạc, vốn đã có 4 năm liên tiếp không đủ để đáp ứng nhu cầu. 

Tiềm năng tăng trưởng lớn trong năm 2025

Bất chấp dự báo của Metals Focus về việc nguồn cung có thể tăng 1% từ hoạt động sản xuất tại Mexico gia tăng, thị trường bạc toàn cầu vẫn được dự báo thiếu hụt hơn 550 tấn bạc, nối dài chuỗi thâm hụt nguồn cung bạc 5 năm liên tiếp.

Không chỉ yếu tố cơ bản về cung - cầu của bạc, các yếu tố về kinh tế và địa chính trị cũng ủng hộ đà tăng của giá bạc. Lịch sử đã chứng minh đà tăng và tiềm năng của bạc trong các cuộc khủng hoảng. Sự bất ổn trong chính sách thuế quan tại Mỹ, căng thẳng tại khu vực châu Âu và cuộc xung đột tại Dải Gaza càng thúc đẩy vai trò trú ẩn của bạc.

Theo dự báo của ngân hàng đầu tư hàng đầu của Thụy Sỹ - UBS, giá bạc có thể đạt mức 38 USD/Oz trong quý 4/2025 khi nguồn cung thực tế của Mỹ thấp hơn và sản lượng công nghiệp toàn cầu tăng mạnh hơn. Đồng quan điểm với UBS, ngân hàng đầu tư hàng đầu thế giới JPMorgan Chase cũng dự báo giá bạc có thể đạt mốc 38 USD/Oz khi nhu cầu công nghiệp tăng trưởng kết hợp với nhu cầu đầu tư, tích trữ toàn cầu gia tăng khi rủi ro địa chính trị không giảm đi.

Tại Việt Nam, các nhà đầu tư có thể tham gia đầu tư bạc một cách đơn giản khi các sản phẩm bạc thỏi của Tập đoàn Vàng bạc đá quý Phú Quý đã có mặt tại hơn 100 chi nhánh, văn phòng đại diện và đại lý ủy quyền vàng bạc tại các tỉnh thành trên khắp trên cả nước.

Bên cạnh đó, các sản phẩm bạc 1 lượng đang được giao dịch với mức giá hợp lý, phù hợp với việc đầu tư, tích lũy hàng tháng của mọi người tiêu dùng. Cập nhật mới nhất, giá bạc thỏi Phú Quý đang giao dịch quanh mức 1.386.000 đồng/lượng - mua vào, 1.429.000 đồng/lượng - bán ra.