Vận hành mô hình mới, đặc khu Côn Đảo giữ vững mục tiêu phát triển du lịch xanh

Là một phần của siêu đô thị TP. Hồ Chí Minh, đặc khu Côn Đảo đang kỳ vọng với việc tháo gỡ các điểm nghẽn về hạ tầng, đặc khu sẽ cất cánh trong thời gian tới với mục tiêu phát triển du lịch xanh bền vững. Để tìm hiểu rõ hơn vấn đề này, phóng viên Báo Công Thương đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Văn Mạnh – Phó Chủ tịch UBND đặc khu Côn Đảo.

Kiện toàn bộ máy chính quyền hai cấp, đảm bảo vận hành đồng bộ

- Xin ông cho biết, công tác vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp tại đặc khu Côn Đảo những ngày đầu có những điểm nổi bật nào?

Ông Nguyễn Văn Mạnh: Từ ngày 1/7/2025, cùng với cả nước, đặc khu Côn Đảo chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Ngay trong ngày đầu tiên, Đảng ủy, HĐND và UBND đặc khu đã khẩn trương tổ chức các hội nghị để hoàn thiện quy trình, thành lập các cơ quan, tổ chức và bổ nhiệm nhân sự lãnh đạo. Cùng lúc, các văn bản nền tảng cho hoạt động của nhiệm kỳ mới được ban hành như Quy chế làm việc của Ban Chấp hành và Ủy ban Kiểm tra Đảng bộ đặc khu, thông báo phân công nhiệm vụ cho các đồng chí trong Ban Chấp hành Đảng bộ, và Quy chế làm việc của UBND đặc khu.

Có thể nói, bộ máy chính quyền, tổ chức của đặc khu đã được kiện toàn và đi vào hoạt động đồng bộ ngay từ những ngày đầu. Nhìn chung, quá trình triển khai chưa phát sinh vướng mắc lớn trong lãnh đạo, điều hành. Tuy nhiên, khi bắt đầu vận hành hệ thống mới, chúng tôi cũng gặp một số khó khăn, nhất là trong quản lý văn bản điện tử và vận hành hệ thống một cửa.

Ví dụ, hệ thống quản lý văn bản hiện chỉ có một tài khoản văn thư chung, chưa phân quyền cho các cơ quan chuyên môn và đơn vị sự nghiệp sử dụng con dấu riêng. Điều này khiến việc xử lý, lưu trữ văn bản mất nhiều thời gian. Ngoài ra, hệ thống chưa hỗ trợ chỉnh sửa trực tiếp trên văn bản, thiếu quy trình thẩm định văn bản trước khi trình UBND phê duyệt, hoặc không cho phép phát hành văn bản tới nhiều đơn vị xử lý song song.

Với hệ thống một cửa điện tử, phần mềm giải quyết thủ tục hành chính ở một số lĩnh vực chưa cập nhật kịp thời các quy định mới, ví dụ như thủ tục đăng ký đất đai, hộ tịch hoặc đăng ký kinh doanh. Đây là những vấn đề chúng tôi đang tập trung khắc phục để bảo đảm phục vụ tốt nhất cho người dân và doanh nghiệp.

- Trước các khó khăn đó, địa phương đã có giải pháp gì để đảm bảo dịch vụ công được duy trì thông suốt, hiệu quả?

Ông Nguyễn Văn Mạnh: Ngay từ trước thời điểm vận hành chính thức, chính quyền đặc khu đã chủ động hoàn thiện tổ chức, nhân sự và cơ sở vật chất cho Trung tâm Phục vụ hành chính công. Chúng tôi triển khai tập huấn, chạy thử phần mềm, rà soát quy trình xử lý hồ sơ, phân công nhiệm vụ cụ thể cho đội ngũ cán bộ công chức, viên chức để đảm bảo hoạt động không bị gián đoạn.

Bên cạnh đó, hạ tầng mạng và hệ thống máy móc thiết bị cũng được nâng cấp, kết nối thông suốt với các cơ sở dữ liệu. Trong quá trình chạy thử, khi phát sinh bất cập như việc chưa liên thông phần mềm hộ tịch hoặc chậm cấp tài khoản xử lý hồ sơ đăng ký kinh doanh, chúng tôi đã phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan để tháo gỡ kịp thời.

Thời gian tới, đặc khu Côn Đảo sẽ tiếp tục đầu tư hoàn thiện hạ tầng công nghệ, tăng cường đào tạo, tập huấn chuyên sâu để nâng cao năng lực đội ngũ, nâng chất lượng dịch vụ công phục vụ người dân và doanh nghiệp ngày càng tốt hơn.

Kết hợp bảo tồn và phát triển kinh tế

- Với mục tiêu phát triển xanh, ông có thể chia sẻ rõ hơn về định hướng cân bằng giữa phát triển kinh tế du lịch và bảo vệ môi trường tại Côn Đảo?

Ông Nguyễn Văn Mạnh: Quan điểm phát triển của chúng tôi là phát triển có chọn lọc, bền vững, dựa trên bảo tồn và phát huy giá trị tài nguyên thiên nhiên, văn hóa, lịch sử. Môi trường chính là tài sản quý giá nhất của Côn Đảo, quyết định sức hút lâu dài với khách du lịch và đem lại sinh kế cho người dân địa phương.

Chính quyền đặc khu đang triển khai hiệu quả các nhiệm vụ tại Đề án kinh tế tuần hoàn giai đoạn 2022 – 2025, định hướng đến 2030.

Cụ thể, chúng tôi khuyến khích mô hình du lịch thân thiện môi trường, giảm và tiến tới loại bỏ hoàn toàn sản phẩm nhựa dùng một lần trong các cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch. Song song đó, yêu cầu thực hiện phân loại, tái chế rác thải tại nguồn, không đốt vàng mã tại các điểm tham quan di tích, đẩy mạnh bảo tồn rạn san hô, bãi đẻ trứng rùa biển và phát triển các sản phẩm du lịch sinh thái, lịch sử – văn hóa – tâm linh chất lượng cao. Mục tiêu lâu dài của Côn Đảo là trở thành hình mẫu du lịch xanh, kinh tế tuần hoàn và có trách nhiệm, hướng tới du lịch “Net Zero” vì môi trường.

- Hạ tầng giao thông, điện, nước, xử lý rác thải từ lâu vẫn là điểm nghẽn lớn. Ông đánh giá thế nào và có đề xuất gì để phát triển hạ tầng trong giai đoạn tới?

Ông Nguyễn Văn Mạnh: Đúng vậy, đây là những vấn đề then chốt, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sống của người dân và năng lực thu hút đầu tư. Tổng thể hiện trạng hạ tầng kinh tế - xã hội tại Côn Đảo hiện nay đang được Trung ương và các cấp, các ngành quan tâm đầu tư và phát triển theo hướng khang trang, hiện đại, đảm bảo hoàn thiện các hạ tầng thiết yếu trên đảo.

Cụ thể, về giao thông đường bộ nội đảo từng bước nâng cấp, đáp ứng nhu cầu đi lại. Tuy nhiên, giao thông đối ngoại vẫn phụ thuộc nhiều vào đường hàng không và đường thủy. Trong khi điều kiện thời tiết khắc nghiệt, hạ tầng sân bay còn hạn chế. Việc nâng cấp, mở rộng sân bay Côn Đảo đang được các cấp, ngành đẩy nhanh tiến độ thủ tục để sớm triển khai.

Về hệ thống điện, hiện hệ thống truyền tải, phân phối đã phủ kín 100% dân cư. Đặc biệt, dự án kéo điện lưới quốc gia 110kV từ đất liền ra đảo dự kiến đóng điện vào ngày 2/9/2025 sẽ góp phần đảm bảo an ninh năng lượng lâu dài.

Liên quan nước sạch, dù công suất hiện tại đáp ứng cơ bản nhu cầu, chất lượng nước vẫn chưa đạt yêu cầu. Hiện chúng tôi đang đầu tư Nhà máy nước sinh hoạt 3.000 m³/ngày, thay thế thiết bị xử lý và cải tạo đường ống để đảm bảo chất lượng cao hơn.

Đối với vấn đề rác thải, chúng tôi đang hoàn tất thủ tục đưa vào vận hành nhà máy xử lý rác bằng công nghệ đốt tại Bãi Nhát, đồng thời kêu gọi đầu tư xây dựng nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt mới theo quy hoạch.

Bên cạnh đó, trước khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp, Đề án xây dựng thí điểm một số cơ chế, chính sách phát triển huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã được Bộ Tài chính trình Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 4399/BTC-KTĐP ngày 08 tháng 4 năm 2025. Đây được xem như là chìa khoá để mở ra các điều kiện tốt hơn để các nhà đầu tư có thể mạnh dạn tham gia, đầu tư vào phát triển cơ sở hạ tầng của Côn Đảo theo hướng hiện đại, phù hợp với xu hướng chung.

Vì vậy, trong thời gian tới, đặc khu Côn Đảo sẽ tiếp tục theo dõi, đề xuất UBND TP. Hồ Chí Minh quan tâm, phối hợp với các Bộ, ngành sớm trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án để làm cơ sở triển khai thực hiện.

Đồng thời, chúng tôi cũng đề nghị UBND TP. Hồ Chí Minh quan tâm chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ thủ tục nâng cấp sân bay, đáp ứng năng lực khai thác tàu bay thân rộng theo quy hoạch.

- Sau khi chính thức vận hành mô hình chính quyền hai cấp, đâu sẽ là những bước đi trọng tâm của Côn Đảo?

Ông Nguyễn Văn Mạnh: Trước mắt, năm 2025, chúng tôi tập trung thực hiện quyết liệt các nhiệm vụ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế theo chỉ đạo của Chính phủ, triển khai Đề án kinh tế tuần hoàn, các quy hoạch phát triển đã phê duyệt.

Với tầm nhìn dài hạn, Côn Đảo đặt mục tiêu phát triển thành khu du lịch sinh thái biển đảo tầm cỡ khu vực và quốc tế, kết hợp bảo tồn di tích lịch sử quốc gia đặc biệt và hệ sinh thái rừng – biển đặc hữu. Hệ thống hạ tầng thông minh, cảng biển hiện đại, giao thông xanh, viễn thông và công nghệ số sẽ được đầu tư đồng bộ để nâng tầm năng lực phục vụ du khách.

Đặc khu Côn Đảo hôm nay đang đứng trước cơ hội lớn để bứt phá. Việc vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp thành công sẽ là nền tảng quan trọng để tăng tốc phát triển hạ tầng, cải thiện dịch vụ công và thực thi chiến lược phát triển du lịch xanh bền vững.

Con đường phía trước đòi hỏi sự quyết tâm cao độ của hệ thống chính trị, sự đồng hành của doanh nghiệp và sự chia sẻ trách nhiệm của cộng đồng, để Côn Đảo trở thành minh chứng thuyết phục cho một mô hình phát triển hài hòa giữa kinh tế, môi trường và văn hóa.

Xin trân trọng cảm ơn ông!