Thái Nguyên: Ngành Công Thương phát huy vai trò 'đầu tàu' thúc đẩy tăng trưởng

Sau sáp nhập, Thái Nguyên bước vào giai đoạn phát triển mới với không gian kinh tế mở rộng, địa bàn quản lý lớn hơn, đòi hỏi bộ máy chính quyền vận hành linh hoạt, hiệu quả ngay từ đầu. Trong bối cảnh đó, ngành Công Thương với vai trò "đầu tàu" thúc đẩy công nghiệp, thương mại và xuất nhập khẩu đã nhanh chóng ổn định tổ chức, bảo đảm bộ máy vận hành thông suốt, không gián đoạn phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Trong cuộc trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Phạm Văn Thọ, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Thái Nguyên đã chia sẻ về những khó khăn, giải pháp trọng tâm và chiến lược phát triển ngành trong giai đoạn tiếp theo.

Không gian phát triển mới, động lực mới cho ngành Công Thương

- Sau khi sáp nhập, ngành Công Thương Thái Nguyên đã thích ứng với một không gian kinh tế rộng hơn, dân số lớn hơn, địa hình đa dạng hơn. Theo ông, đâu là những yếu tố tạo thuận lợi cho ngành phát triển và đâu là những “điểm nghẽn” mới cần nhanh chóng tháo gỡ?

Ông Phạm Văn Thọ: Việc sáp nhập tỉnh mở ra không gian phát triển mới, đồng thời đặt ra nhiều bài toán cần giải quyết nhanh chóng để không bị chậm nhịp trong giai đoạn chuyển đổi. 

Về thuận lợi nổi bật, việc hợp nhất đã giúp tăng cường nguồn lực tổng thể về nhân lực, vật lực và tài chính, đồng thời tinh gọn bộ máy, giảm trùng lặp chức năng, từ đó giảm chi phí hành chính và nâng cao hiệu quả điều hành.

Một mặt tích cực nữa là việc giảm sự phân hoá phát triển giữa hai địa bàn trước đây, mở đường cho quy hoạch phát triển công nghiệp, thương mại mang tính đồng bộ và quy mô lớn hơn. Các khu, cụm công nghiệp có điều kiện liên kết vùng, chia sẻ hạ tầng, tạo dư địa thu hút đầu tư mạnh hơn.

Tuy nhiên, cũng có không ít "điểm nghẽn" mới nảy sinh, cụ thể: Thứ nhất, sự khác biệt về cơ cấu kinh tế và quy mô phát triển trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại. Quy hoạch tỉnh mới cũng như phương án phát triển lĩnh vực công nghiệp, thương mại hiện mới đang được rà soát, đề xuất xây dựng.

Thứ hai, hiện quy hoạch tỉnh mới và định hướng phát triển ngành Công Thương đang trong quá trình rà soát, xây dựng, do đó nhiều hoạt động đầu tư, xúc tiến, hỗ trợ doanh nghiệp còn bị "treo" hoặc phải chờ hướng dẫn mới.

Thứ ba, có hiện tượng "vướng mắc chính sách" khi một số cơ chế ưu đãi, hỗ trợ doanh nghiệp của hai tỉnh cũ trước đây chưa thống nhất.

Trước thực trạng đó, Sở Công Thương đã khẩn trương rà soát toàn bộ văn bản, chính sách thuộc lĩnh vực ngành; tham mưu UBND, HĐND tỉnh ban hành các quy định mới phù hợp với thực tiễn tỉnh Thái Nguyên (sau sáp nhập), đảm bảo thống nhất, hiệu lực và không để trống chính sách trong giai đoạn chuyển tiếp.

- Sau sáp nhập, tổ chức lại nhân sự, trụ sở và đầu mối là khâu nhạy cảm nhất. Sở Công Thương đã giải bài toán đó như thế nào để bảo đảm bộ máy vừa ổn định tâm lý cán bộ, vừa không gián đoạn phục vụ người dân và doanh nghiệp, thưa ông?

Ông Phạm Văn Thọ: Sau sáp nhập, tổ chức lại nhân sự, trụ sở và đầu mối là khâu nhạy cảm nhất. Tuy nhiên, do làm tốt công việc này kể từ khâu xây dựng Đề án thành lập Sở Công Thương tỉnh Thái Nguyên trên cơ sở hợp nhất với Sở Công Thương tỉnh Bắc Kạn (cũ) và đặc biệt là Đề án nhân sự được chuẩn bị kỹ càng, khoa học để báo cáo cấp có thẩm quyền thông qua.

Sở đã rà soát kỹ lưỡng chức năng, nhiệm vụ và năng lực đội ngũ để sắp xếp lại các phòng, ban chuyên môn một cách hợp lý; Đảm bảo tính kế thừa, ổn định trong bộ máy để không tạo cú sốc tâm lý cho cán bộ, đồng thời tạo điều kiện cho những nhân tố mới phát huy năng lực; Phân bổ trụ sở làm việc hợp lý theo địa bàn, khai thác tối đa hạ tầng hiện có, tránh lãng phí, giảm áp lực chuyển đổi đột ngột;

Đặc biệt chú trọng công tác tư tưởng, thông tin kịp thời đến toàn thể cán bộ, công chức, viên chức để tạo sự đồng thuận, ổn định tâm lý ngay trong giai đoạn chuyển giao.

Qua đó, ngay sau sáp nhập, bộ máy nhân sự của Sở được ổn định, vững vàng tâm lý, cơ sở vật chất cơ bản đảm bảo giúp cán bộ, công chức, viên chức và người lao động hoạt động hiệu quả theo chức năng, nhiệm vụ được UBND tỉnh giao tại Quyết định số 28/QĐ-UBND ngày 1/7/2025, không để gián đoạn trong giải quyết công việc phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Đây là tiền đề quan trọng để ngành Công Thương Thái Nguyên bước vào giai đoạn phát triển mới, đáp ứng kỳ vọng cao hơn trong bối cảnh không gian kinh tế mở rộng và áp lực điều hành ngày càng lớn.

- Trong những tuần đầu tiên sau sáp nhập, ngành Công Thương đã gặp phải những khó khăn gì trong công tác điều hành? Sở đã có giải pháp gì để bộ máy mới “vào guồng” nhanh chóng, thưa ông?

Ông Phạm Văn Thọ: Trong khoảng 2 tuần đầu tiên sau sáp nhập, ngành Công Thương cũng như các Sở, ban, ngành khác đã gặp phải khó khăn trong công tác điều hành đó là quá trình đăng ký lại chữ ký số của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động từ Sở Công Thương tỉnh Bắc Kạn (cũ) chuyển về.

Tuy nhiên, không để gián đoạn trong quá trình giải quyết công việc, trong thời gian đó, cán bộ, công chức, người lao động được thực hiện đồng thời việc trình ký văn bản giấy và bộ phận Văn thư sẽ scan và đưa vào hệ thống quản lý và điều hành văn bản của Sở để liên thông gửi đến các cơ quan, đơn vị kịp thời theo quy định.

Nhờ sự chuẩn bị kỹ từ trước và khả năng xử lý linh hoạt trong vận hành, bộ máy mới của Sở Công Thương Thái Nguyên đã nhanh chóng "vào guồng", bảo đảm tiến độ giải quyết công việc ngay từ những tuần đầu tiên, giữ ổn định hoạt động điều hành và phục vụ người dân, doanh nghiệp thông suốt.

Hướng tới tăng trưởng xanh, bền vững

- Với vai trò là "đầu tàu" thúc đẩy sản xuất, thương mại, xuất nhập khẩu, Sở Công Thương đang định hình chiến lược như thế nào để đóng góp vào mục tiêu tăng trưởng hai con số của tỉnh? Những trụ cột mà ngành xác định là ưu tiên trong giai đoạn tới là gì, thưa ông?

Ông Phạm Văn Thọ: Sau sáp nhập, để đáp ứng mục tiêu tăng trưởng GRDP hai con số, tỉnh Thái Nguyên xác định ngành công nghiệp tiếp tục đóng vai trò "động lực" thúc đẩy tăng trưởng của tỉnh, sự phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực công nghiệp sẽ kéo theo sự phát triển của khu vực thương mại, dịch vụ cũng như hoạt động xuất nhập khẩu.

Sở Công Thương đã tiến hành rà soát, xác định danh mục các dự án, công trình trọng điểm thuộc lĩnh vực ngành, đôn đốc đẩy nhanh tiến độ giải ngân, tạo điều kiện để các dự án nhanh chóng đi vào hoạt động, tạo năng lực mới tăng thêm và dư địa cho phát triển.

Phối hợp với các Sở, ngành, Ban quản lý các khu công nghiệp và các địa phương đẩy nhanh tiến độ bồi thường, giải phóng mặt bằng các khu, cụm công nghiệp mới; tạo điều kiện thuận lợi cho chủ đầu tư thực hiện thủ tục xây dựng các Khu, cụm công nghiệp mới được phê duyệt. Tăng cường công tác thu hút đầu tư, đẩy mạnh công nghiệp hóa theo hướng nâng cao năng suất, giá trị gia tăng và sử dụng tiết kiệm tài nguyên, thân thiện môi trường. Ưu tiên thu hút các ngành công nghiệp có lợi thế: điện - điện tử - bán dẫn, chế biến cơ khí - luyện kim, chế biến nông, lâm sản, chế biến khoáng sản, ngành may mặc…

Tiếp tục triển khai hiệu quả Cuộc vận động "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam". Đồng thời, tham mưu triển khai các giải pháp tạo bước phát triển đột phá về thương mại điện tử trên địa bàn tỉnh; đề nghị các sàn thương mại điện tử, trung tâm thương mại, siêu thị thực hiện cơ chế "luồng xanh" trong tiêu thụ sản phẩm sản xuất tại Thái Nguyên, đặc biệt là sản phẩm nông sản, may mặc,...

Đa dạng hóa thị trường xuất khẩu để thích ứng với sự thay đổi về chính sách thương mại của các nước lớn. Kịp thời thông tin về chính sách hội nhập kinh tế của nhà nước, đặc biệt là các thị trường FTA mới đến các doanh nghiệp nghiên cứu, vận dụng. Đồng thời, thường xuyên nắm bắt tình hình, trao đổi với các đơn vị của Bộ Công thương để kịp thời cung cấp thông tin, hỗ trợ doanh nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn mới của các thị trường xuất khẩu; cảnh báo sớm các doanh nghiệp về những mặt hàng có khả năng bị điều tra áp dụng biện pháp chống lẩn tránh, chống bán phá giá.

- Sau khi sáp nhập tỉnh và vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, các địa phương phải đối mặt với rất nhiều thay đổi về bộ máy, thẩm quyền và cơ chế phối hợp. Trong bối cảnh đó, ông đánh giá như thế nào về vai trò của Bộ Công Thương trong việc ban hành kịp thời các văn bản hướng dẫn chuyên ngành; tổ chức hội nghị tập huấn; đồng thời chủ động tham mưu, điều chỉnh cơ chế chính sách để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc phát sinh để các địa phương vào việc ngay, không gián đoạn vận hành?

Ông Phạm Văn Thọ: Sau sáp nhập, Thái Nguyên bước vào giai đoạn phát triển mới với không gian kinh tế rộng mở hơn, quy mô điều hành lớn hơn, yêu cầu cao hơn. Trong bối cảnh đó, sự chỉ đạo sâu sát và hỗ trợ kịp thời từ Bộ Công Thương có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, giúp địa phương nhanh chóng ổn định tổ chức bộ máy, bảo đảm sự thông suốt trong vận hành.

Bộ Công Thương đã kịp thời tham mưu Chính phủ đã ban hành Nghị định số 139/2025/NĐ-CP về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Công Thương và Nghị định số 146/2025/NĐ-CP về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại; kịp thời ban hành các Thông tư, văn bản để hướng dẫn các địa phương triển khai thực hiện. Đồng thời, là đơn vị tiên phong trong các Bộ, ngành Trung ương tổ chức hội nghị trực tuyến hướng dẫn cụ thể cho các địa phương.

Bộ cũng duy trì kênh thông tin hai chiều, thiết lập nhóm zalo giữa các đơn vị chức năng trực thuộc Bộ và các địa phương, triển khai đường dây nóng hoạt động 24/24 để kịp thời hướng dẫn, giải đáp khó khăn, vướng mắc, thực hiện đúng vai trò đồng hành, hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi nhất để các địa phương (cả cấp tỉnh và cấp xã) phát huy tối đa vai trò, năng lực, sáng kiến phục vụ hiệu quả người dân và doanh nghiệp.

- Để khơi thông động lực tăng trưởng mới, ông có đề xuất, kiến nghị gì với Bộ Công Thương và các Bộ ngành Trung ương?

Ông Phạm Văn Thọ: Để khơi thông các động lực tăng trưởng mới trong bối cảnh tỉnh Thái Nguyên vừa sáp nhập, vận hành theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, chúng tôi kiến nghị một số nội dung trọng tâm như sau:

Thứ nhất, đề nghị Bộ Công Thương tiếp tục quan tâm, rà soát và hướng dẫn các địa phương triển khai hiệu quả các nhiệm vụ chuyên môn thuộc lĩnh vực Công Thương. Trong quá trình thực hiện, nếu phát sinh khó khăn, vướng mắc, rất mong Bộ kịp thời tham mưu, đề xuất với Chính phủ các cơ chế, chính sách phù hợp, bảo đảm bộ máy mới vận hành thông suốt, không gián đoạn.

Thứ hai, kiến nghị Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các Bộ ngành liên quan nghiên cứu, tham mưu Chính phủ sớm ban hành các đề án phát triển liên kết ngành công nghiệp trọng điểm, cụ thể là: Đề án liên kết phát triển các lĩnh vực sản xuất điện, điện tử và cơ khí công nghệ cao tại Thái Nguyên và vùng phụ cận; Đề án tăng cường kết nối giữa doanh nghiệp nội địa và doanh nghiệp FDI, từng bước nâng cao tỷ lệ nội địa hóa sản phẩm công nghiệp, tạo chuỗi giá trị bền vững trong nước.

Thứ ba, đề nghị Bộ tiếp tục hỗ trợ tỉnh Thái Nguyên trong công tác xúc tiến đầu tư, đặc biệt là thu hút các nhà đầu tư chiến lược, có năng lực tài chính và công nghệ, góp phần hình thành các trung tâm công nghiệp mới, tạo xung lực tăng trưởng mạnh mẽ cho tỉnh trong giai đoạn phát triển tiếp theo.

Xin cảm ơn ông!