Tàu thuyền gặp khó khi neo đậu tại cảng cá 280 tỷ đồng ở Hà Tĩnh

Ngư dân có cảng "nhưng không thể vào"

Dự án Cảng cá Cửa Nhượng tại khu vực Cồn Gò (xã Thiên Cầm, Hà Tĩnh), có tổng mức đầu tư 280 tỷ đồng từ tiền bồi thường sự cố môi trường của Công ty TNHH Gang thép Hưng nghiệp Formosa. Dự án có diện tích rộng trên 5 ha, chính thức được khởi công xây dựng vào tháng 1/2024, do Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hà Tĩnh (cũ) làm chủ đầu tư.

Theo quy mô, khi đi vào hoạt động, dự án tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động đánh bắt và chế biến hải sản, thúc đẩy kinh tế biển của tỉnh Hà Tĩnh. Với tổng mức đầu tư khủng, cảng được trang bị cơ sở hạ tầng hiện đại, đáp ứng nhu cầu neo đậu, bốc dỡ hàng hóa và cung ứng dịch vụ hậu cần nghề cá. Tuy nhiên, thay vì đón những chuyến tàu tấp nập, cảng lại đang phải đối mặt với tình trạng "vắng bóng"; tàu thuyền bởi luồng lạch dẫn vào bị cát bồi lấp.

Ghi nhận của Phóng viên Báo Công Thương đến cuối tháng 7/2025, Cảng cá Cửa Nhượng sau hơn 1 năm thi công, công trình đã cơ bản hoàn thành. Tuy nhiên, cảng cá được cho là hiện đại bậc nhất ở khu vực miền Trung này lại khiến ngư dân gặp khó khi cho tàu thuyền công suất lớn ra vào. Nguyên nhân là phía khu vực bên ngoài cảng cá có nhiều cồn cát nằm "án ngữ" ngay giữa luồng lạch chưa được nạo vét.

Hiện tại cảng chỉ có một ít tàu thuyền công suất nhỏ neo đậu. Theo phản ánh của ngư dân, do luồng cạn nên thuyền chở hàng hóa, hải sản phải đậu tại khu vực kè chắn sóng, cách đó khoảng 1 hải lý.

Ngư dân Phạm Văn Hoàng (60 tuổi, xã Thiên Cầm), chủ tàu công suất 12CV cho biết, từ khi cảng cá được xây dựng, người dân nơi đây rất vui mừng vì có nơi để neo đậu an toàn, thuận tiện cho bốc dỡ hàng hóa, tuy nhiên, cồn cát nằm chắn giữa luồng lạch, khiến tàu thuyền công suất lớn không thể ra vào.

“Những tàu nhỏ như chúng tôi muốn cập cảng phải canh thủy triều lên xuống, nếu không kịp rời cảng khi thủy triều lên thì đành chờ con nước khác, vô cùng bất tiện. Còn tàu từ 24CV trở lên thì hầu như không vào được cảng, chủ thuyền phải dừng ngoài xa rồi dùng thuyền thúng tăng bo để đưa hải sản vừa đánh bắt được vào bờ” - ông Hoàng bày tỏ.

Dù đã có cảng biển sầm uất nhưng chủ thuyền Trần Văn Vinh (63 tuổi, xã Cẩm Trung) thời gian gần đây vẫn phải đưa con thuyền công suất 24CV của mình neo đậu cách cảng cá gần 1 hải lý. Luồng lạch bồi lắng khiến những chủ thuyền có công suất lớn như ông đang gặp khó khi tiếp cận. "Tàu của chúng tôi phải chờ thủy triều lên cao mới dám di chuyển vào cảng. Nhiều khi chờ đợi hàng tiếng đồng hồ, lỡ mất con nước đánh bắt. Có những tàu lớn hơn thì không thể vào được, đành phải neo đậu ngoài xa hoặc hoặc sang các cảng khác tốn kém thêm chi phí" - ông Vinh chia sẻ.

Bài toán nạo vét và nguy cơ cảng "treo"

Theo tìm hiểu của phóng viên, trước đây, tuyến luồng đường thủy nội địa quốc gia sông Rào Cái – Gia Hội đều được cơ quan chức năng thực hiện công tác nạo vét duy tu và kiểm tra, điều chỉnh hệ thống phao tiêu báo hiệu. Tuy nhiên, 3-4 năm trở lại đây không thấy Cục Hàng hải và Đường thủy tiếp tục thực hiện các công tác này.

Tình trạng luồng lạch bị bồi lắng không chỉ gây thiệt hại về kinh tế cho ngư dân mà còn làm giảm sức hấp dẫn của Cảng cá Cửa Nhượng. Một cảng hiện đại nhưng tàu thuyền khó tiếp cận được thì không thể phát huy tối đa công năng và đạt được mục tiêu đầu tư ban đầu.

Trả lời câu hỏi của phóng viên Báo Công Thương, ông Hà Huy Thành - Giám đốc Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hà Tĩnh (cũ) cho biết, cảng cá Cửa Nhượng đã được đầu tư xây dựng hoàn thành và hiện nay đang trình UBND tỉnh có văn bản về giao đơn vị tiếp nhận quản lý để bàn giao đưa vào sử dụng (dự kiến đơn vị quản lý là Ban Quản lý các cảng cá và khu neo đậu tàu cá tỉnh Hà Tĩnh).

“Hiện nay tuyến luồng đường thủy nội địa sông Rào Cái – Gia Hội đang bị bồi lắng nên tàu cá còn gặp khó khăn khi đi trên đoạn từ cửa biển đến tuyến luồng vào cảng cá. Chúng tôi kiến nghị Cục Hàng Hải và Đường thủy Việt Nam sớm thực hiện công tác nạo vét, duy tu tuyến đường thủy nội địa Quốc gia sông Rào Cái – Gia hội để đảm bảo công tác giao thông thủy nội địa của địa phương nói chung và hoạt động nghề cá tại Cảng cá Cửa Nhượng nói riêng là hết sức cần thiết. Từ đó phát huy tối đa công năng của cảng cá và tiềm lực hoạt động nghề khai thác thủy sản của bà con ngư dân trong vùng” - Giám đốc Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hà Tĩnh (cũ) thông tin thêm.

Dự án cảng cá Cửa Nhượng (Hà Tĩnh) có mức đầu tư 280 tỷ đồng từ nguồn tiền bồi thường sự cố môi trường của Formosa. Đây là công trình được đánh giá hiện đại bậc nhất miền Trung; Dự án khởi công đầu năm 2024, sau 1 năm thi công, đến nay cơ bản các hạng mục dự án đã hoàn thành dự kiến sẽ đi vào hoạt động vào trong quý I/2025. Khi được đưa vào khai thác, cảng cá Cửa Nhượng có thể tiếp nhận tàu có công suất lên tới 400CV.