Tài khoản ngân hàng hộ kinh doanh: Có được dùng tên người khác?

Nhằm hỗ trợ người nộp thuế hiểu, thực hiện phương thức kê khai thuế và an tâm kinh doanh, ngày 12/6, báo Tuổi Trẻ tổ chức buổi giao lưu trực tuyến “Giải đáp, gỡ vướng về hóa đơn điện tử cho hộ kinh doanh".

Chương trình có sự tham gia của các vị khách mời: Ông Mai Sơn, Phó Cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính); bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam (VTCA); bà Đinh Thị Thúy, Phó Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần MISA.

Ngoài ra, chương trình còn có các ban chuyên môn thuộc Cục Thuế gồm: Ban Nghiệp vụ thuế; Ban Công nghệ, chuyển đổi số và tự động hóa; Chi cục Thuế thương mại điện tử; Ban Chính sách, thuế quốc tế…

Mở rộng cơ hội, tăng quyền lợi thuế

Trả lời câu hỏi của bạn đọc về vấn đề chuyển đổi lên doanh nghiệp để được trừ các chi phí như thuê mặt bằng, nhân công… Lợi ích của việc hộ kinh doanh phát triển lên doanh nghiệp. Mặt lợi và hạn chế? Đặc biệt các chi phí đầu vào cho rau củ quả, thực phẩm mua của người trực tiếp nuôi trồng ,đánh bắt không có hóa đơn điện tử.

Bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam cho biết: Trước hết, suy nghĩ chuyển đổi lên doanh nghiệp là rất đúng đắn, phù hợp với chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước về phát triển kinh tế tư nhân.

Khi chuyển đổi doanh nghiệp sẽ có các thuận lợi: Về mô hình kinh doanh, có cơ hội hơn trong mở rộng quy mô lao động, vốn, tín dụng, tiếp cận thị trường, tăng trưởng doanh thu, xây dựng thương hiệu nhà hàng của mình.

Về liên quan kê khai, nộp thuế: Về thuế giá trị gia tăng, nếu có doanh thu lớn, doanh nghiệp sẽ áp dụng nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ và sẽ được khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào đối với các sản phẩm có hóa đơn thuế giá trị gia tăng như điện, nước, dầu ăn, gia vị, nguyên liệu mua của doanh nghiệp, siêu thị, chợ…

Ngoài ra, theo Chủ tịch VTCA, về thuế thu nhập doanh nghiệp được tính các chi phí phục vụ hoạt động kinh doanh nhà hàng như thuê mặt bằng, nhân công, tiền mua nguyên liệu, tiền điện, nước, chi phí tiếp thị, quảng bá nhà hàng, chi phí đào tạo người lao động… Riêng chi phí cho hoạt động nghiên cứu và phát triển của doanh nghiệp bằng 200% chi phí thực tế.

“Đối với chi mua rau củ quả, thực phẩm tươi sống, gia cầm, tôm cá… mua của người trực tiếp nuôi trồng, đánh bắt bán ra sản phẩm đó thuộc đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng và miễn thuế thu nhập cá nhân, không có hóa đơn điện tử; doanh nghiệp mua hàng được lập bảng kê ghi rõ họ tên, địa chỉ, số căn cước công dân, số định danh người bán; tên sản phẩm, đơn giá, tổng tiền phải trả, chứng từ nhận tiền. Người lập bảng kê ký tên, lãnh đạo doanh nghiệp ký, đóng dấu (không cần lấy xác nhận của UBND, phường, xã) thì hàng hóa này sẽ được hạch toán vào chi phí”, bà Cúc thông tin.

Doanh nghiệp cũng được trích tối đa 20% thu nhập tính thuế thu nhập doanh nghiệp để lập quỹ phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Nếu doanh nghiệp lỗ được chuyển lỗ liên tục sang 5 năm tiếp theo. Nếu lãi, được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong 3 năm. Ngoài ra, theo dự thảo của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp sửa đổi, tùy theo doanh thu, doanh nghiệp nhỏ và vừa chỉ nộp thuế thu nhập doanh nghiệp ở mức 15 - 17%.

Chia sẻ về mặt khó khăn mà hộ kinh doanh thường lo ngại, Chủ tịch VTCA cho hay, doanh nghiệp phải thực hiện hạch toán kế toán để được ưu đãi về thuế và thực hiện quyết toán thuế năm. Doanh nghiệp lo ngại chi phí phần mềm kế toán, nhân viên kế toán sẽ tăng lên; lo lắng bị thanh tra, kiểm tra.

Về giải pháp khắc phục khó khăn, theo bà Cúc, Nhà nước bố trí kinh phí để cung cấp miễn phí các nền tảng số, phần mềm kế toán dùng chung cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh. Doanh nghiệp có thể ký hợp đồng với các đại lý thuế để thay mặt doanh nghiệp kê khai, nộp thuế, làm việc với cơ quan thuế, được miễn phí một thời gian và sẽ tiết kiệm chi phí.

“Số lần thanh tra đối với mỗi doanh nghiệp (nếu có) không được quá 1 lần trong năm, trừ trường hợp có vi phạm rõ ràng. Không kiểm tra tại trụ sở các doanh nghiệp tuân thủ tốt quy định của pháp lụật”, Chủ tịch VTCA nhấn mạnh.

Hàng tồn kho không hóa đơn xử lý như thế nào?

Cũng tại chương trình khi trả lời câu hỏi của bạn đọc về việc hộ kinh doanh sử dụng tài khoản ngân hàng của con để đăng ký được không? Đại diện Cục Thuế cho biết, hiện nay không có quy định về việc hộ kinh doanh phải đăng ký tài khoản ngân hàng. Tuy nhiên, việc hộ kinh doanh đăng ký tài khoản theo tên của hộ kinh doanh sẽ giúp cho hộ kinh doanh dễ dàng trong quản lý doanh thu, chi phí và các luồng tiền, thể hiện sự chuyên nghiệp và đáng tin cậy với khách hàng, đối tác. Vì vậy, các hộ kinh doanh nên đăng ký tài khoản ngân hàng để thuận tiện trong giao dịch.

Bên cạnh đó, với câu hỏi của bạn đọc về hàng tồn kho trước đây mua không có hóa đơn đầu vào vì mua sang tay của hộ kinh doanh chung chợ, vậy phải làm sao để hàng có hóa đơn đầu vào. Và hộ kinh doanh có nhập hàng từ Trung Quốc về thì làm như nào để có hóa đơn đầu vào?

Theo đại diện Cục Thuế, hiện nay theo quy định tại Nghị định 70/2025/NĐ-CP về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 123/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy định về hóa đơn, chứng từ, kể từ ngày 1/6/2025, hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán có mức doanh thu hàng năm từ 1 tỷ đồng/năm; hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai; hộ kinh doanh có máy tính tiền có hoạt động bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng thì sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có chuyển dữ liệu điện tử đến cơ quan thuế, bao gồm cả giao dịch bán hàng hóa tồn kho của hộ kinh doanh.

“Cơ quan thuế khuyến nghị hộ, cá nhân kinh doanh đảm bảo việc lưu trữ các hóa đơn, chứng từ của hàng hóa, dịch vụ mua vào theo quy định để cung cấp cho các cơ quan quản lý nhà nước khác khi được yêu cầu, đảm bảo nguồn gốc, chất lượng hàng hóa”, đại diện Cục Thuế nói.

Liên quan đến việc nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc để bán hàng, hộ kinh doanh cần nghiên cứu, tuân thủ theo quy định pháp luật về hải quan, pháp luật về thương mại biên giới và pháp luật liên quan.

Trả lời thêm câu hỏi của bạn đọc về công ty của mình mua hàng từ hộ kinh doanh xuất hóa đơn từ máy tính tiền, hóa đơn này có được khấu trừ thuế hay không?

Đại diện Cục Thuế thông tin, theo quy định hiện hành, trường hợp công ty mua hàng hóa từ hộ kinh doanh, đây là hóa đơn bán hàng, do vậy công ty được sử dụng để chứng minh chi phí hợp lý được trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp, nhưng không được khấu trừ thuế giá trị gia tăng do không phải là hóa đơn giá trị gia tăng.

Thực hiện Nghị định 70/2025/NĐ-CP, từ ngày 1/6, ngành thuế triển khai áp dụng hóa đơn điện tử đối với hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên. Cụ thể, hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm và thuộc 6 nhóm ngành nghề sau phải xuất hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối dữ liệu với cơ quan thuế, thay vì nộp thuế khoán như hiện nay.

6 nhóm ngành nghề gồm, hoạt động bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, trong đó có bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng (trung tâm thương mại; siêu thị; bán lẻ - trừ ô tô, mô tô, xe máy và xe có động cơ khác); ăn uống; nhà hàng; khách sạn; dịch vụ vận tải hành khách, dịch vụ hỗ trợ trực tiếp cho vận tải đường bộ, dịch vụ nghệ thuật, vui chơi, giải trí, hoạt động chiếu phim, dịch vụ phục vụ cá nhân khác...