Trong kỷ nguyên số và hội nhập toàn cầu, nghệ sĩ trẻ không chỉ là người sáng tạo nghệ thuật mà còn là "người kể chuyện Việt Nam" bằng chính tiếng nói nghệ thuật của thời đại. Họ mang trong mình khát vọng cống hiến, tình yêu sâu sắc với văn hóa dân tộc và bản lĩnh hội nhập quốc tế. Từ đó, làm mới những giá trị truyền thống và lan tỏa tinh thần Việt đến bạn bè năm châu.
Trong cuộc trao đổi với phóng vuẻn Báo Công Thương, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Đinh Thị Mai đã chia sẻ những nhìn nhận sâu sắc về vai trò, trách nhiệm và kỳ vọng đối với đội ngũ nghệ sĩ trẻ - lực lượng tiên phong góp phần viết tiếp câu chuyện văn hóa dân tộc bằng tâm thế bản lĩnh, sáng tạo và đầy tự hào.
- Thưa đồng chí, văn hóa - nghệ thuật có vai trò rất quan trọng trong công tác tư tưởng. Trong bối cảnh hiện nay, đồng chí đánh giá vai trò của lĩnh vực này như thế nào trong việc bồi dưỡng lý tưởng, khơi dậy tinh thần yêu nước và niềm tự hào dân tộc ở thế hệ trẻ?
Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Đinh Thị Mai: Trải qua lịch sử hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc ta, văn hóa đã hun đúc nên tâm hồn, khí phách, bản lĩnh Việt Nam, làm rạng rỡ lịch sử vẻ vang của dân tộc. Trong thời đại Hồ Chí Minh, dưới sự lãnh đạo của Đảng, văn hóa Việt Nam tiếp tục được gìn giữ, phát huy, phát triển, góp phần quyết định vào những thắng lợi to lớn của nhân dân ta trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Văn hóa - nghệ thuật với đặc trưng sử dụng hình tượng, tác động trực tiếp vào thế giới tình cảm, tâm hồn, cảm xúc của con người, có sức mạnh đặc biệt, đóng vai trò rất quan trọng, là "binh chủng đặc biệt" trong công tác tư tưởng, góp phần bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, nuôi dưỡng những giá trị nhân văn cao đẹp, xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam trong suốt chiều dài lịch sử.
Trong bối cảnh đất nước đổi mới và hội nhập sâu rộng với thế giới, với tác động, ảnh hưởng sâu sắc, toàn diện của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, văn hóa - nghệ thuật đóng vai trò ngày càng quan trọng, không thể thay thế trong công tác tư tưởng. Văn hóa - nghệ thuật không chỉ là di sản để gìn giữ mà còn đóng vai trò là "nền tảng", "sức mạnh nội sinh", "nguồn lực" và "động lực" quan trọng trong quá trình đất nước hội nhập quốc tế.
Đối với thế hệ trẻ, những chủ nhân tương lai của đất nước, văn hóa - nghệ thuật trực tiếp bồi dưỡng lý tưởng sống, lý tưởng cách mạng, khơi dậy và phát huy mạnh mẽ truyền thống yêu nước, niềm tự hào dân tộc, niềm tin, khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Với những người trẻ, văn hóa - nghệ thuật thực sự là "cầu nối" không thể thay thế giữa quá khứ, hiện tại, tương lai, giữa những giá trị truyền thống và tinh thần thời đại, trực tiếp góp phần tạo nên "bản căn cước văn hóa" của thế hệ mình.
Trước những tác động mạnh mẽ của toàn cầu hóa và sự phát triển như vũ bão của công nghệ số, việc bảo tồn, phát huy và phát triển các giá trị văn hóa - nghệ thuật dân tộc đang đối mặt với những thách thức gay gắt, nhất là về nhận thức và môi trường thực hành văn hóa của giới trẻ.
Trong bối cảnh đó, việc phát huy vai trò của văn hóa - nghệ thuật để "đánh thức" tình yêu văn hóa dân tộc, niềm tự hào về nguồn cội trong lòng người trẻ; từ đó xác lập vị trí, trách nhiệm của họ trong việc xây dựng đời sống văn hóa lành mạnh, phong phú trong cả đời sống thực và trên không gian số là nhiệm vụ có ý nghĩa vừa cấp bách, vừa lâu dài.
Việc các nghệ sĩ trẻ mạnh dạn đầu tư những MV tiền tỷ có lồng ghép những yếu tố văn hóa, hay những ca khúc truyền thống được làm mới theo phong cách hiện đại, biểu diễn tại những sân khấu hoành tráng với hàng chục nghìn người tham dự cũng đang góp phần quảng bá nét văn hóa truyền thống Việt Nam ra với thế giới.
Thực tiễn đã khẳng định, những tác phẩm văn học, điện ảnh, âm nhạc, sân khấu, múa, mỹ thuật, nhiếp ảnh, kiến trúc… khai thác cảm hứng, chất liệu sáng tạo từ văn hóa - nghệ thuật truyền thống đã được nồng nhiệt đón nhận, tạo sức lan tỏa sâu rộng và truyền cảm hứng mạnh mẽ trong thế hệ trẻ. Đó là minh chứng sinh động, rõ nét về sức sống mãnh liệt của những mạch nguồn văn hóa truyền thống. Người trẻ không bao giờ thờ ơ hay quên lãng quá khứ, chỉ là họ có con đường của riêng mình để thể hiện niềm tự hào và trách nhiệm khơi nguồn sáng tạo. Nghệ sĩ, đặc biệt là thế hệ trẻ, chính là những người "kể câu chuyện Việt Nam" bằng cảm xúc và ngôn ngữ thời đại.
Việc xác định đúng vị trí, vai trò của văn hóa - nghệ thuật có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong công tác tư tưởng nói chung, bồi dưỡng lý tưởng sống, khơi dậy mạnh mẽ tinh thần tự chủ, trí tuệ, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc của thế hệ trẻ, góp phần xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Nếu phát huy đúng tầm mức vai trò của văn hóa - nghệ thuật, đó chính là một trong những động lực quan trọng trong xây dựng và triển khai thực hiện hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam trong thời kỳ mới, bắt đầu từ thế hệ trẻ hôm nay.
- Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự tác động ngày càng sâu rộng của cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đồng chí đánh giá như thế nào về việc người trẻ có xu hướng lựa chọn khai thác các yếu tố văn hóa truyền thống làm chất liệu sáng tạo? Theo đồng chí, xu hướng này có ý nghĩa ra sao trong việc định vị và gìn giữ bản sắc văn hóa Việt Nam giữa thế giới đa dạng và biến đổi không ngừng?
Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Đinh Thị Mai: Bối cảnh toàn cầu hóa và tác động sâu sắc, toàn diện của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã và đang làm thay đổi căn bản cách thức con người tiếp cận, sáng tạo và lan tỏa giá trị. Xu hướng thế hệ trẻ dành sự quan tâm, lựa chọn khai thác văn hóa truyền thống để làm chất liệu sáng tạo là một tín hiệu rất đáng mừng. Có thể xem đây là cuộc "chạy tiếp sức" quan trọng, khi thời gian qua, các thế hệ đi trước đã có những nỗ lực và thành tựu đáng kể khi khai thác và sáng tạo những tác phẩm giàu giá trị về lịch sử, văn hóa dân tộc.
Đó là chỉ dấu quan trọng trên hành trình tìm về cội nguồn, là minh chứng cho sự trưởng thành trong tư duy văn hóa, khi người trẻ không xem truyền thống chỉ là "di sản để trưng bày" mà là căn cốt, nền tảng, mạch nguồn nuôi dưỡng cảm hứng sáng tạo, gửi gắm, chia sẻ thông điệp về niềm tự hào, trách nhiệm với quá khứ, hiện tại và tương lai.
Không có sự sáng tạo nào thực sự bền vững nếu không bắt nguồn từ nền tảng văn hóa. Việc nghệ sĩ trẻ chủ động khai thác, tìm tòi, sáng tạo, thổi hồn thời đại vào các giá trị truyền thống là sự lựa chọn mang tính quy luật, là xu hướng tất yếu trong hành trình đi đến tận cùng bản sắc để vươn ra thế giới. Đó là cách thể hiện rõ khẳng định niềm tự hào dân tộc, khơi dậy tình yêu quê hương, hun đúc ý thức trách nhiệm và lan tỏa hình ảnh đất nước Việt Nam đến bạn bè quốc tế qua lăng kính nghệ thuật mới mẻ, hiện đại, giàu sức sống và thấm đẫm tinh thần thời đại.
Trong xu thế toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng, việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc phụ thuộc vào việc giữ gìn cốt cách văn hóa quốc gia, dân tộc mình. Xu hướng sáng tạo trên nền tảng di sản, làm mới truyền thống bằng tư duy sáng tạo và ngôn ngữ nghệ thuật hiện đại là hành trình "vừa giữ lửa, vừa thắp sáng". Hành trình ấy giúp định vị bản sắc Việt một cách chủ động, làm cho văn hóa dân tộc không bị "hòa tan" mà ngược lại, nâng cao khả năng thích ứng linh hoạt, tiếp thu tinh hoa nhân loại và ghi dấu ấn trên bản đồ văn hóa toàn cầu.
Trong mỗi giai đoạn của lịch sử, từng thế hệ nghệ sĩ có sứ mệnh và nhiệm vụ của riêng mình. Đổi mới tư duy sáng tạo, cách tân ngôn ngữ nghệ thuật là quy luật bất biến, là đòi hỏi tất yếu của mỗi người nghệ sĩ. Tuy nhiên, hành trình tìm tòi, đổi mới nghiêm túc, đích thực, bao giờ cũng hướng đến những giá trị nhân văn sâu sắc.
Trong thế giới đa dạng và ngày càng "phẳng" những hình thức, kỹ thuật sáng tạo mới lạ liên tục được cập nhật. Tuy nhiên, sáng tạo văn hóa - nghệ thuật chỉ có thể được chia sẻ, tiếp nhận khi kể được những câu chuyện mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Việc khám phá và sáng tạo trên nền tảng văn hóa truyền thống chính là con đường để những người trẻ hôm nay tự tin đồng hành cùng bạn bè trên thế giới, để chia sẻ những câu chuyện độc đáo của dân tộc mình. Đó không chỉ là xu hướng "lạ hóa" theo trào lưu, mà chính là con đường bền vững để hội nhập với nền văn hóa nhân loại.
Văn hóa dân tộc chỉ thực sự "sống" khi nó được kế thừa, làm mới và lan tỏa bởi thế hệ trẻ - những người đang chủ động biến "chất liệu truyền thống" thành "nguồn cảm hứng sống động" để sáng tạo và giao tiếp với thế giới. Kinh nghiệm của các quốc gia châu Á đã thành công trong phát triển công nghiệp văn hóa như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Ấn Độ…, chúng ta càng thấy rõ vai trò của bản sắc văn hóa trên "sân chơi" toàn cầu. Đó có thể là những bài học kinh nghiệm quý để những người trẻ hôm nay tham khảo.
Chúng ta chỉ có thể gặp gỡ, đồng hành cùng thế giới khi chúng ta đi được đến tận cùng lịch sử, truyền thống văn hóa của dân tộc mình. Nếu thế hệ văn nghệ sĩ trẻ hôm nay đủ kiên định, bản lĩnh và tầm nhìn để đi đến tận cùng cội nguồn ấy, họ không chỉ góp phần làm rạng rỡ văn hóa Việt Nam, mà còn đưa tiếng nói nghệ thuật Việt hòa vào dòng chảy chung của nghệ thuật hiện đại, đương đại thế giới với một bản sắc riêng, giàu giá trị.
Tuy nhiên, để xu hướng này phát triển bền vững, cần tạo dựng một hệ sinh thái văn hóa lành mạnh, nơi người trẻ có điều kiện tiếp cận thấu đáo với di sản, được khuyến khích sáng tạo bằng tinh thần dân tộc và tư duy đổi mới. Khi đó, văn hóa Việt không chỉ trường tồn trong ký ức, mà còn lan tỏa mạnh mẽ giữa hiện tại và tương lai như một sức mạnh mềm góp phần nâng tầm vị thế quốc gia trong thời kỳ mới.
- Thưa đồng chí, sự ghi nhận và biểu dương kịp thời của Đảng, Nhà nước đối với các tác phẩm nghệ thuật mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc có ý nghĩa như thế nào trong việc khơi dậy tinh thần yêu nước, truyền cảm hứng sáng tạo và lan tỏa giá trị văn hóa Việt Nam, đặc biệt với giới trẻ và đội ngũ văn nghệ sĩ hiện nay?
Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Đinh Thị Mai: Trong suốt quá trình lãnh đạo đất nước, Đảng ta luôn đặc biệt quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo sát sao và tạo điều kiện thuận lợi để đội ngũ văn nghệ sĩ không ngừng phấn đấu, sáng tạo nên những tác phẩm có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật; nâng cao đời sống văn hóa của nhân dân; ghi nhận, tôn vinh, lan tỏa sâu rộng giá trị văn hóa Việt Nam. Trong Nghị quyết số 23-NQ/TW, ngày 16/6/2008 của Bộ Chính trị về tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới, Đảng ta đã khẳng định: "Văn học, nghệ thuật là lĩnh vực rất quan trọng, đặc biệt tinh tế của văn hóa; là nhu cầu thiết yếu, thể hiện khát vọng chân, thiện, mỹ của con người; là một trong những động lực to lớn trực tiếp góp phần xây dựng nền tảng tinh thần của xã hội và sự phát triển toàn diện của con người Việt Nam".
Đảng, Nhà nước ghi nhận, biểu dương văn nghệ sĩ có tác phẩm mang đậm bản sắc dân tộc là sự khích lệ, cổ vũ đội ngũ văn nghệ sĩ vững vàng trên hành trình đã chọn. Đó là sự khẳng định nhất quán quan điểm chỉ đạo của Đảng ta về mục tiêu xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
Tổng Bí thư Tô Lâm và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các đại biểu tại hội nghị gặp mặt đại biểu văn nghệ sĩ, tháng 12/2024. Ảnh: Đăng Khoa
Sự ghi nhận, biểu dương kịp thời có ý nghĩa đặc biệt trong việc truyền cảm hứng, thắp sáng niềm tin, khơi dậy mạnh mẽ hơn nữa trách nhiệm của đội ngũ sáng tạo nghệ thuật, nhất là thế hệ trẻ. Đó là động lực để đội ngũ văn nghệ sĩ tích cực thâm nhập, không ngừng đi sâu, nắm bắt thực tiễn, phấn đấu sáng tạo nên những tác phẩm có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật, mang hơi thở thời đại, giàu bản sắc văn hóa Việt; phản ánh chân thực hơi thở cuộc sống; "phản ánh tâm hồn, phong thái, cốt cách; khơi dậy khí phách, niềm tự hào dân tộc, những điều lớn lao, mong mỏi của con người và dự báo tương lai; có khả năng lan tỏa đạo đức xã hội chủ nghĩa, bổ ích đối với công chúng, tạo thành sức mạnh văn hóa giúp dân tộc trường tồn" như chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm. Mỗi tác phẩm nghệ thuật mang đậm bản sắc văn hóa truyền thống được lan tỏa sẽ là những "hạt giống tinh thần", gieo vào lòng công chúng tinh yêu quê hương, niềm tự hào, khát vọng và ý thức gìn giữ, phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc.
Sự định hướng và ghi nhận của Đảng và Nhà nước chính là "điểm tựa" vững chắc để văn hóa thật sự "soi đường cho quốc dân đi", để đội ngũ văn nghệ sĩ, nhất là đội ngũ văn nghệ sĩ trẻ tiếp tục cống hiến, sáng tạo, góp phần đưa bản sắc văn hóa Việt Nam vươn tầm, hòa nhập nhưng không hòa tan trong dòng chảy văn hóa toàn cầu.
Cùng với sự quan tâm, ghi nhận, động viên, khích lệ kịp thời, trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách quan trọng, tạo cơ sở chính trị, pháp lý thúc đẩy sáng tạo; tạo điều kiện cho đội ngũ văn nghệ sĩ, đặc biệt là thế hệ trẻ phát huy tối đa tiềm năng sáng tạo trên nền tảng di sản dân tộc, giảm thiểu những trào lưu, xu hướng dễ dãi, thiếu bền vững; nuôi dưỡng, phát huy sức mạnh mềm văn hóa dân tộc trong bối cảnh hội nhập quốc tế.
- Thưa đồng chí, hiện nay Đảng và Nhà nước đã và đang triển khai những chủ trương, chính sách, định hướng cụ thể nào nhằm động viên, hỗ trợ đội ngũ văn nghệ sĩ trẻ trong hành trình sáng tạo nghệ thuật gắn với bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống dân tộc?
Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Đinh Thị Mai: Trong suốt tiến trình cách mạng của dân tộc, Đảng và Nhà nước ta luôn dành sự quan tâm đặc biệt đối với sự nghiệp văn hóa - nghệ thuật, coi đây là một trong những trụ cột trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, là nhân tố quan trọng góp phần phát huy sức mạnh tổng hợp quốc gia.
Văn nghệ sĩ là những "chiến sĩ" tiên phong trên mặt trận văn hóa, là lực lượng nòng cốt giữ gìn, phát huy, phát triển các giá trị văn hóa dân tộc; sứ giả truyền tải những giá trị tốt đẹp, trực tiếp góp phần bồi dưỡng tâm hồn, tình cảm, nhân cách, đạo đức, trí tuệ, bản lĩnh con người Việt Nam. Đội ngũ văn nghệ sĩ trẻ chính là lực lượng kế cận đầy tiềm năng, góp phần làm giàu thêm bản sắc văn hóa dân tộc trong bối cảnh hội nhập toàn cầu sâu rộng.
Các chủ trương, đường lối của Đảng về xây dựng và phát triển văn hóa, con người luôn nhất quán và không ngừng phát triển, là cơ sở quan trọng để hoàn thiện thể chế, chính sách, phát huy các nguồn lực xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc. Nghị quyết số 23-NQ/TW ngày 16/6/2008 của Bộ Chính trị về "Tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới"; Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 9/6/2014 của Ban Chấp hành Trung ương về "Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước"; Kết luận số 76-KL/TW ngày 4/6/2020 về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 33 -NQ/TW; và gần đây là Kết luận số 84-KL/TW ngày 21/6/2024 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 23-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa X về "tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới"; các văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc các nhiệm kỳ gần đây, nhất là nhiệm kỳ Đại hội XIII và các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Đảng tiếp tục khẳng định rõ: văn hóa không chỉ là nền tảng tinh thần của xã hội, mà còn là sức mạnh nội sinh, là động lực phát triển nhanh và bền vững đất nước.
Việc thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng thành chính sách, pháp luật và đã đang được triển khai tích cực theo hướng tạo điều kiện thuận lợi nhất cho nghệ sĩ, đặc biệt là nghệ sĩ trẻ phát huy năng lực tự do sáng tác các tác phẩm có giá trị tư tưởng, nghệ thuật cao, góp phần bồi đắp bản sắc văn hóa dân tộc trong bối cảnh toàn cầu hóa. Đồng thời khuyến khích sáng tạo nghệ thuật dựa trên nền tảng văn hóa truyền thống, khai thác giá trị di sản một cách sáng tạo, gìn giữ mà vẫn bảo tồn được bản sắc.
Thông qua các hoạt động giao nhiệm vụ và đồng hành, hỗ trợ các hội văn học, nghệ thuật chuyên ngành từ Trung ương đến địa phương tiếp tục tổ chức nhiều hoạt động ý nghĩa như: bồi dưỡng, tập huấn, hỗ trợ sáng tác, đi thực tế cho văn nghệ sĩ, nhất là văn nghệ sĩ trẻ có điều kiện đắm mình vào thực tiễn, tiếp cận, tìm hiểu hệ thống di sản văn hóa truyền thống của dân tộc.
Việc tham gia trại sáng tác văn học nghệ thuật góp phần giúp cho các văn nghệ sĩ khơi nguồn cảm xúc sáng tạo.
Chúng ta cũng chú trọng việc khuyến khích sáng tạo trên nền tảng di sản văn hóa truyền thống; đồng thời xây dựng cơ chế, chính sách ưu tiên đầu tư cho các dự án nghệ thuật hướng về cội nguồn. Việc kịp thời tôn vinh, biểu dương những tác phẩm có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật, tạo động lực để nghệ sĩ trẻ tiếp tục cống hiến, dấn thân với nghề, với sứ mệnh gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa. Đồng thời, đẩy mạnh vai trò của các cơ quan báo chí, truyền thông trong việc quảng bá, lan tỏa các tác phẩm văn hóa - nghệ thuật có giá trị, tạo môi trường thuận lợi để đồng hành cùng đội ngũ văn nghệ sĩ, nhất là văn nghệ sĩ trẻ, cống hiến hết mình, sáng tạo những tác phẩm giá trị, giàu bản sắc văn hóa.
Đất nước ta đang bước vào kỷ nguyên mới, kỳ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam, kỷ nguyên của sáng tạo, đổi mới và hội nhập toàn diện. Để phát huy tốt hơn nữa vai trò của đội ngũ văn nghệ sĩ, nhất là những nghệ sĩ trẻ, đòi hỏi tất cả các chủ thể, nhất là các cơ quan lãnh đạo, chỉ đạo, tham mưu, quản lý tiếp tục đổi mới tư duy, phương thức hoạt động; tập trung thể chế hóa hiệu quả chủ trương, đường lối của Đảng về văn hóa - nghệ thuật, từng bước hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách, nhất là chính sách đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng, đãi ngộ, tôn vinh tài năng.
Chúng ta tin tưởng rằng, với sự vào cuộc của hệ thống chính trị đặc biệt là sự đóng góp của đội ngũ văn nghệ sĩ, nhất là những người trẻ, bằng tài năng và nhiệt huyết của mình, nhất định các giá trị văn hóa truyền thống Việt Nam sẽ tiếp tục được gìn giữ, làm mới và lan tỏa bằng ngôn ngữ nghệ thuật hiện đại, sinh động, giàu bản sắc, góp phần nuôi dưỡng tâm hồn dân tộc trong thời đại mới.
- Trong bối cảnh nghệ thuật đang trở thành mối quan tâm sâu sắc của thế hệ trẻ, đồng chí kỳ vọng gì vào vai trò của họ trong việc gìn giữ và lan tỏa bản sắc văn hóa dân tộc và trở thành những "người kể chuyện Việt Nam" bằng chính tiếng nói sáng tạo của thời đại mới?
Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Đinh Thị Mai: Thế hệ nghệ sĩ trẻ hôm nay được đào tạo bài bản, có nhiều cơ hội, điều kiện tiếp xúc với thế giới, mang trong mình khát vọng, nguồn năng lượng sáng tạo vô hạn. Đó là cơ sở, tiền đề quan trọng để những người trẻ hoàn thành sứ mệnh lớn lao của thế hệ mình là gìn giữ, làm mới và lan tỏa những giá trị tinh hoa của văn hóa dân tộc bằng chính cảm xúc và phương thức biểu đạt của thời đại mới. Đồng thời, họ cũng chính là lực lượng trực tiếp tiếp thu tinh hoa văn hóa của nhân loại để giới thiệu đến đồng bào mình. Đó là vai trò, sứ mệnh lớn lao mà thế hệ trẻ hôm nay đang chủ động dấn thân và từng bước hiện thực hóa.
Cổ nhân đã nói: "Hành trình vạn dặm bắt đầu từ một bước chân". Hành trình gìn giữ và lan tỏa bản sắc văn hóa dân tộc đã và đang được văn nghệ sĩ trẻ hôm nay kế thừa và tiếp nối các thế hệ đi trước, trở thành những "người kể chuyện Việt Nam" bằng chính tiếng nói sáng tạo của mình. Hy vọng rằng, mỗi văn nghệ sĩ trẻ hôm nay không chỉ là người nghệ sĩ sáng tạo đơn thuần mà thực sự là một "sứ giả" văn hóa, là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa chiều sâu truyền thống và hơi thở thời đại.
Mỗi thế hệ đều có cách riêng để kể lại câu chuyện của dân tộc mình. Điều quan trọng là nghệ sĩ trẻ phải mang trong mình tâm thế, sự tự tôn, niềm tự hào dân tộc; đồng thời thấu hiểu sâu sắc và có khả năng "chắt lọc" tinh hoa truyền thống để làm nên những giá trị mới. Đây không chỉ là tài năng sáng tạo mà còn là sự sâu sắc về văn hóa, vững vàng về tư tưởng, có trách nhiệm xã hội để sáng tạo văn hóa nghệ thuật không chỉ là giải trí mà còn là "sức mạnh mềm", nâng tầm giá trị Việt Nam.
Những kết quả quan trọng đã đạt được trong thời gian vừa qua đã chứng minh thế hệ văn nghệ sĩ trẻ đủ sức "kể câu chuyện Việt Nam" một cách sinh động, hấp dẫn, đầy cảm xúc lắng đọng lòng công chúng. Để vươn tầm, bứt phá mạnh mẽ hơn nữa trong thời gian tới, cần có sự đồng hành hiệu quả của các cơ quan quản lý nhà nước, báo chí, truyền thông, tổ chức nghề nghiệp; và trên hết là sự chung tay, hợp tác của chính những nghệ sĩ trẻ. Chỉ có như vậy, chúng ta mới tạo lập được môi trường chuyên nghiệp, hiện đại, đủ sức nuôi dưỡng khát vọng xây dựng những thương hiệu nghệ thuật đậm bản sắc, những tác phẩm có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật.
Đảng và Nhà nước xác định, văn nghệ sĩ, đặc biệt là đội ngũ văn nghệ sĩ, trong đó có những nghệ sĩ trẻ, không chỉ là người sáng tạo cái đẹp mà còn là "chiến sĩ" trên mặt trận tư tưởng - văn hóa; luôn quan tâm, đồng hành, tạo dựng môi trường sáng tạo cởi mở, giúp đội ngũ nghệ sĩ trẻ không ngừng lao động và cống hiến. Đứng trước những cơ hội lớn và cả những thách thức gay gắt, sáng tạo của nghệ sĩ trẻ không thể tách rời truyền thống sáng tạo của các thế hệ đi trước.
Sự tự tin đúng đắn chỉ có thể được xây dựng trên nền tảng vững vàng. Nền tảng chính là căn cốt văn hóa của dân tộc; ngọn lửa của tình yêu nước, lòng tự hào dân tộc; tinh thần học hỏi không ngừng và khát vọng vươn lên mạnh mẽ. Khi hạt mầm sáng tạo được ươm trồng trong nền tảng ấy, những quả ngọt sẽ kết tụ, còn mãi với thời gian. Dũng khí và sự tự tin đích thực ấy sẽ giúp người trẻ vượt qua mọi sự dễ dãi, lai căng, mất gốc trong sáng tạo nghệ thuật.
Bản sắc văn hóa không tự nhiên sinh ra, không tự nhiên tồn tại và phát triển mà luôn cần được gìn giữ, tiếp nối và không ngừng bồi đắp qua từng thế hệ. Tin tưởng rằng, bằng tình yêu, tài năng và bầu nhiệt huyết sáng tạo, thế hệ nghệ sĩ trẻ hôm nay sẽ làm cho "tiếng nói" Việt Nam vang xa hơn, sâu đậm hơn trong lòng bạn bè trên khắp thế giới.
- Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!
