Giải pháp năng lượng thân thiện với môi trường
Xăng E10 là loại nhiên liệu được pha trộn giữa 90% xăng khoáng và 10% ethanol khan. Ethanol được chiết xuất từ nguồn sinh khối như ngô, sắn, mía, rơm rạ hoặc phế thải hữu cơ, do đó có thể tái tạo và thân thiện hơn với môi trường so với xăng truyền thống hoàn toàn từ hóa thạch. Nhiều nghiên cứu cho thấy, nếu được sản xuất và quản lý đúng quy trình, ethanol có thể giúp giảm phát thải khí nhà kính so với xăng thuần từ 1 đến 3%, tùy thuộc vào nguyên liệu đầu vào và công nghệ chế biến.

Người sử dụng cần lưu ý một số kiến thức để sử dụng xăng E10 hiệu quả. Ảnh: Thừa Ngọc
Tại nhiều quốc gia, xăng E10 được xem là bước đệm quan trọng trong tiến trình chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch sang các nguồn năng lượng sạch hơn. Mỹ, EU, Thái Lan, Brazil và Nhật Bản đều đã sử dụng phổ biến xăng E10 trong hơn một thập kỷ qua.
Ở Việt Nam, xăng sinh học đã được giới thiệu từ năm 2008 và đến năm 2018 thì xăng E5 RON 92 được áp dụng rộng rãi thay thế dần cho xăng RON 92. Xăng E10 được xem là bước kế tiếp trong lộ trình sử dụng nhiên liệu sinh học, phù hợp với cam kết giảm phát thải ròng khí nhà kính về mức “0” vào năm 2050.
Một trong những lợi ích đáng kể của xăng E10 là khả năng làm sạch hệ thống nhiên liệu. Ethanol có tính chất hòa tan cao, giúp làm sạch cặn bẩn tích tụ lâu ngày trong đường ống, kim phun và buồng đốt. Điều này nếu được kiểm soát tốt có thể góp phần cải thiện hiệu suất động cơ và giảm phát thải độc hại. Ngoài ra, chỉ số octane của xăng E10 cao hơn so với xăng thường, cho phép động cơ hoạt động ổn định hơn, ít bị kích nổ sớm.
Theo tài liệu nghiên cứu, chính nhờ đặc tính hóa học của ethanol, xăng E10 mang lại khả năng cháy sạch hơn, góp phần giảm khí thải và thân thiện với môi trường. Tuy nhiên, để tối ưu hiệu quả sử dụng, người tiêu dùng cũng cần lưu ý một số điểm kỹ thuật quan trọng.
Ethanol có khả năng hấp thụ hơi ẩm từ không khí, nên với những xe ít sử dụng hoặc để lâu không khởi động, cần đảm bảo bình chứa nhiên liệu được kín và kiểm tra định kỳ để tránh hiện tượng tách lớp giữa xăng và ethanol. Trong điều kiện bảo quản và sử dụng bình thường, hiện tượng này hầu như không xảy ra và hoàn toàn có thể kiểm soát bằng thói quen bảo dưỡng đúng cách.
Ngoài ra, ethanol có thể ảnh hưởng đến một số vật liệu như cao su, nhựa hoặc hợp kim nhôm chưa được thiết kế để tương thích. Vì vậy, người dùng nên ưu tiên sử dụng E10 cho các dòng xe sản xuất sau năm 2000 hoặc đã được khuyến cáo là phù hợp với loại nhiên liệu này. Trên thế giới, nhiều nước như Mỹ và Nhật Bản đều công bố danh sách xe tương thích, còn tại Việt Nam, người tiêu dùng có thể tham khảo hướng dẫn từ nhà sản xuất hoặc trung tâm bảo dưỡng để an tâm sử dụng.
Lưu ý khi sử dụng để đảm bảo hiệu quả và tuổi thọ động cơ
Việc sử dụng xăng E10 hiệu quả không chỉ nằm ở chất lượng nhiên liệu mà còn phụ thuộc nhiều vào cách vận hành và bảo quản của người sử dụng. Trước tiên, người tiêu dùng cần đảm bảo phương tiện của mình tương thích với loại xăng này. Phần lớn xe máy và ô tô sản xuất trong vòng 10 - 15 năm trở lại đây đều được thiết kế để có thể hoạt động ổn định với nhiên liệu chứa ethanol ở mức 10%.
Một trong những điểm cần đặc biệt lưu ý là thời gian lưu trữ nhiên liệu trong bình. Do ethanol hút nước từ không khí, việc để xăng E10 lâu ngày trong bình chứa, nhất là trong điều kiện khí hậu ẩm ướt như ở Việt Nam, có thể gây ra hiện tượng phân lớp.
Hiện tượng này làm giảm chất lượng nhiên liệu và ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất của động cơ. Người sử dụng nên đổ lượng nhiên liệu vừa đủ dùng trong khoảng thời gian từ 2 đến 4 tuần, tránh tích trữ quá lâu nếu không thực sự cần thiết. Với các phương tiện ít sử dụng như xe lưu kho, máy phát điện, máy nông nghiệp, nên dùng chất ổn định nhiên liệu hoặc chọn loại xăng không pha ethanol để tránh rủi ro.
Bên cạnh đó, việc kiểm tra định kỳ hệ thống nhiên liệu là cần thiết khi chuyển sang dùng xăng E10. Các đường ống dẫn nhiên liệu, bộ lọc xăng, kim phun và ron cao su cần được kiểm tra để phát hiện kịp thời các dấu hiệu nứt vỡ, ăn mòn hoặc rò rỉ. Trong giai đoạn đầu chuyển đổi, có thể xuất hiện hiện tượng cặn bẩn bị cuốn trôi làm nghẹt lọc nhiên liệu, đây là phản ứng bình thường do ethanol có tính làm sạch cao, nhưng cần được theo dõi và xử lý sớm.
Người tiêu dùng cũng nên tránh thay đổi liên tục giữa các loại xăng có tỷ lệ ethanol khác nhau như E5, E10 mà không có hiệu chỉnh kỹ thuật tương ứng. Sự thay đổi đột ngột có thể khiến hệ thống điều khiển động cơ không kịp thích ứng, ảnh hưởng đến tỷ lệ hòa khí, làm giảm công suất động cơ và gia tăng tiêu hao nhiên liệu. Nếu có nhu cầu thay đổi, nên hỏi ý kiến chuyên gia kỹ thuật hoặc trung tâm bảo dưỡng chính hãng để được hỗ trợ đúng cách.
Việc sử dụng xăng E10 không chỉ là câu chuyện kỹ thuật mà còn là thói quen tiêu dùng cần điều chỉnh để phù hợp với xu hướng phát triển bền vững. Trong bối cảnh chuyển dịch năng lượng đang diễn ra mạnh mẽ toàn cầu, việc người tiêu dùng chủ động tiếp cận và sử dụng nhiên liệu sinh học đúng cách sẽ góp phần quan trọng vào mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính, bảo vệ môi trường sống và thúc đẩy ngành công nghiệp năng lượng sạch trong nước phát triển.