Đại hội Đảng bộ Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam nhiệm kỳ 2025-2030

Đại hội vinh dự đón Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng dự và phát biểu chỉ đạo đại hội.

Phát huy vai trò lãnh đạo của Đảng

Trong nhiệm kỳ qua, công tác xây dựng Đảng được chú trọng, phát huy vai trò lãnh đạo của Đảng bộ Viện Hàn lâm và các cấp ủy trực thuộc. Các nghị quyết Trung ương và Đảng ủy cấp trên được triển khai hiệu quả, gắn với chiến lược phát triển Viện Hàn lâm đến 2030, tầm nhìn 2045. Qua đó, tạo động lực đổi mới, thúc đẩy nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ, đào tạo nhân lực chất lượng cao và hội nhập quốc tế, củng cố nền tảng tư tưởng, đạo đức, ý chí và niềm tin trong cán bộ, đảng viên.

Phát biểu khai mạc đại hội, GS. VS Châu Văn Minh - Bí thư Đảng ủy nhiệm kỳ 2020-2025, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam - cho biết: Đại hội đại biểu Đảng bộ Viện Hàn lâm nhiệm kỳ 2025-2030 sẽ kiểm điểm việc thực hiện Nghị quyết của Đại hội nhiệm kỳ 2020 - 2025, đánh giá những thành công và hạn chế trong thực hiện nghị quyết, rút ra những bài học kinh nghiệm của thành công và phân tích nguyên nhân của hạn chế; đánh giá tình hình trong thời gian tới với những thuận lợi và khó khăn cụ thể để xác định chính xác phương hướng, mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ của Đảng bộ trong 5 năm tới. Đại hội cũng sẽ kiểm điểm công tác lãnh đạo của Ban Chấp hành Đảng bộ nhiệm kỳ 2020 - 2025.

Báo cáo chính trị nhiệm kỳ 2020-2025, GS Trần Tuấn Anh - Phó Bí thư Đảng bộ, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm, Khoa học và Công nghệ Việt Nam - cho biết, Đảng bộ hiện có 27 tổ chức trực thuộc với 1.300 đảng viên, đã hoàn thành 12/13 chỉ tiêu đề ra. Trong 5 năm, Viện đã công bố hơn 12.000 công trình khoa học, trong đó 8.400 công bố quốc tế, tăng 73% so với nhiệm kỳ trước. Có hai trung tâm quốc tế về Vật lý và Toán học được UNESCO bảo trợ.

Bên cạnh đó, Viện Hàn lâm đã được cấp 292 bằng sở hữu trí tuệ (trong đó có 9 bằng độc quyền sáng chế quốc tế), tăng 52% so với nhiệm kỳ trước, trung bình hằng năm tăng 9%, vượt so với nghị quyết đề ra (tăng 5%/năm).

“Viện Hàn lâm không chỉ dẫn đầu mà còn chiếm thị phần lớn về bằng sáng chế và giải pháp hữu ích của người Việt trong cả nước. Viện đã được Tổ chức Clarivate (Vương quốc Anh) trao tặng giải thưởng “Dẫn đầu đổi mới sáng tạo khu vực Nam Á và Đông Nam Á” năm 2021 - 2022”- GS Trần Tuấn Anh nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, công tác đào tạo đạt nhiều kết quả: Trường Đại học USTH được nhận chứng nhận kiểm định của Tổ chức kiểm định quốc tế HCERES (Pháp). Viện cũng dẫn đầu cả nước về chỉ số chuyển đổi số (DTI).

Ngoài ra, Viện triển khai nhiều dự án trọng điểm như Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, Bộ sưu tập mẫu vật quốc gia, nghiên cứu ADN hài cốt liệt sĩ và đẩy mạnh hợp tác quốc tế với Nga, Pháp, Nhật Bản, Hàn Quốc...

Phương hướng giai đoạn 2025-2030, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ đặt mục tiêu tăng 50% công bố quốc tế uy tín; làm chủ 30 công nghệ tiên tiến (AI, vật liệu mới, vũ trụ, sinh học…); tăng 50% bằng sở hữu trí tuệ; 100% nghiên cứu sinh có từ 2 công trình nghiên cứu công bố quốc tế trở lên; 9/12 tạp chí khoa học đạt chuẩn Web of Science/Scopus.

"Đảng bộ cũng phấn đấu kết nạp 200 đảng viên mới, 100% học tập nghị quyết, xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, đưa Viện Hàn lâm trở thành trung tâm khoa học hàng đầu khu vực, góp phần thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế" - GS Trần Tuấn Anh cho hay.

Tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo, dám nghĩ, dám làm

Phát biểu tại Đại hội Đảng bộ Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam nhiệm kỳ 2025-2030, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng ghi nhận những thành tựu nổi bật mà Viện đã đạt được trong nhiệm kỳ vừa qua. Dưới sự lãnh đạo của Đảng ủy, tập thể cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động đã đoàn kết, nỗ lực, góp phần quan trọng vào sự nghiệp phát triển khoa học - công nghệ của đất nước.

Cụ thể, Viện đã triển khai hiệu quả nhiều đề tài nghiên cứu trọng điểm, tạo ra kết quả khoa học có giá trị được công bố quốc tế; cấp gần 310 bằng sở hữu trí tuệ, trong đó có 9 bằng độc quyền sáng chế; trở thành trung tâm đào tạo sau đại học hàng đầu, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao; hoàn thành nhiều dự án quan trọng như Trung tâm vũ trụ Việt Nam và bộ sưu tập mẫu vật quốc gia.

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cũng chỉ ra một số hạn chế: Một số lĩnh vực khoa học - công nghệ chưa phát triển đồng đều, chưa bắt kịp xu hướng thế giới, nhất là công nghệ lõi, công nghệ mũi nhọn; việc chuyển giao ứng dụng kết quả nghiên cứu còn hạn chế; thu hút nhân lực trình độ cao còn khó khăn.

Trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0 và yêu cầu phát triển nhanh, bền vững, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo là “quốc sách hàng đầu” và đề nghị Đảng bộ Viện tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm:

Xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh: Nâng cao năng lực lãnh đạo, tăng cường đoàn kết nội bộ, kỷ luật và dân chủ; quan tâm công tác tư tưởng, kiểm tra, giám sát và phát triển đảng viên.

Đẩy mạnh nghiên cứu khoa học và công nghệ: đầu tư nghiên cứu cơ bản, đón đầu công nghệ chiến lược; tập trung vào 11 chuyên ngành công nghệ lõi, lựa chọn 2-3 lĩnh vực mũi nhọn để xây dựng thương hiệu quốc tế; gắn nghiên cứu với thực tiễn sản xuất, ưu tiên các lĩnh vực phục vụ kinh tế mũi nhọn, an ninh quốc phòng và giải quyết các thách thức quốc gia.

Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao: Đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ nhà khoa học hàng đầu, nhà khoa học trẻ; tạo cơ chế thu hút, trọng dụng nhân tài, đặc biệt là trí thức Việt Nam ở nước ngoài; xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, hiện đại để thu hút chuyên gia trong và ngoài nước.

Đầu tư cơ sở vật chất hiện đại: Hình thành các phòng thí nghiệm đạt chuẩn quốc tế, trung tâm nghiên cứu trọng điểm; mạnh dạn đề xuất các dự án lớn để tận dụng nguồn ngân sách sẵn sàng cho khoa học và công nghệ.

Tăng cường hợp tác quốc tế: Chủ động tham gia mạng lưới nghiên cứu toàn cầu, hợp tác với các viện, trường hàng đầu thế giới; kết nối với mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam để tận dụng nguồn lực chất xám từ cộng đồng trí thức Việt toàn cầu.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh: “Viện Hàn lâm phải dám nghĩ, dám làm, tiên phong trong nghiên cứu cơ bản và công nghệ chiến lược, tạo bước đột phá, xây dựng thương hiệu khoa học - công nghệ quốc gia”.

Ông khẳng định, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm, tạo điều kiện về cơ chế, chính sách và tài chính cho khoa học - công nghệ. Hiện đã bố trí 25.000 tỷ đồng cho các dự án khoa học trọng điểm nhưng nhiều nơi chưa sẵn sàng để triển khai. Viện cần chủ động đề xuất, xây dựng các phòng thí nghiệm trọng điểm và trung tâm nghiên cứu tầm cỡ quốc tế.

Bên cạnh đó, Viện cần chú trọng kết nối với hơn 600.000 trí thức, chuyên gia Việt Nam ở nước ngoài, tận dụng mạng lưới đổi mới sáng tạo, mời gọi hợp tác để hình thành các nhóm nghiên cứu mạnh. “Đây là tài sản vô giá của đất nước, các nước như Trung Quốc, Hàn Quốc đã tận dụng rất tốt, chúng ta cũng phải hành động mạnh mẽ hơn” - Phó Thủ tướng nói.

Kết thúc bài phát biểu, Phó Thủ tướng bày tỏ tin tưởng: Với bề dày 50 năm phát triển, sự đoàn kết và quyết tâm của Đảng bộ, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam sẽ tiếp tục giữ vững vị thế tổ chức nghiên cứu hàng đầu, lan tỏa tinh thần đổi mới sáng tạo, đóng góp mạnh mẽ cho công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa và bảo vệ Tổ quốc.

Đại hội đã nghe một số tham luận về những chủ đề, những hoạt động tiêu biểu trong nhiệm kỳ qua ở Đảng bộ Viện Hàn lâm. Đồng thời, thảo luận và thông qua báo cáo tổng hợp ý kiến góp ý vào các văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng và Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội đại biểu Đảng bộ Chính phủ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030.

Đại hội đã bầu Ban Chấp hành Đảng bộ nhiệm kỳ 2025 - 2030 gồm 27 đồng chí tiêu biểu về phẩm chất chính trị, đạo đức, năng lực lãnh đạo, bản lĩnh và trí tuệ, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đổi mới. Đại hội cũng tiến hành bầu Đoàn đại biểu dự Đại hội đại biểu Đảng bộ Chính phủ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030.