Chuyển đổi xanh: Hành động cấp thiết để phát triển bền vững

Thúc đẩy chuyển đổi xanh - cơ hội và hành động

Ngày 4/6, tại TP. Hồ Chí Minh, diễn ra hội thảo “Giải pháp xanh cho doanh nghiệp trong kỷ nguyên biến đổi khí hậu - cơ hội và hành động”, do Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao, Dự án Hàng Việt Nam chất lượng cao - Chuẩn hội nhập (BSA) phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức.

Đại biểu tham dự hội thảo.

Hội thảo là diễn đàn quan trọng để cập nhật kiến thức, xu hướng và các yêu cầu mới trong chuyển đổi xanh. Đồng thời, đây cũng là nơi kết nối giữa doanh nghiệp, tổ chức tư vấn kỹ thuật - tài chính và các chuyên gia, nhằm tìm ra giải pháp cụ thể cho từng nhóm ngành trong bối cảnh áp lực giảm phát thải và tiêu chuẩn xuất khẩu ngày càng khắt khe.

Chia sẻ tại sự kiện, bà Vũ Kim Hạnh - Chủ tịch Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của tiêu chuẩn xanh và xu hướng phát triển bền vững trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang ngày càng ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống và hoạt động kinh doanh.

Bà Vũ Kim Hạnh chia sẻ, hiện nay, sức khỏe của con người và sức khỏe của hành tinh là hai mối quan tâm lớn, có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Trong các báo cáo xu hướng quốc tế, chủ đề “sức khỏe” và “phát triển xanh” luôn nằm trong nhóm được quan tâm hàng đầu. Đặc biệt, xu hướng chuyển đổi từ đạm động vật sang đạm thực vật hay sản phẩm xanh, sạch, ngày càng được người tiêu dùng ưu tiên lựa chọn, dù giá thành có cao hơn.

Bà Vũ Kim Hạnh - Chủ tịch Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao.

“Trong môi trường kinh doanh nhiều biến động hiện nay, việc doanh nghiệp tuân thủ và đạt được các tiêu chuẩn xanh, an toàn thực phẩm và phát thải thấp đã trở thành yếu tố sống còn. Khi giới thiệu sản phẩm tại hội chợ, nếu không có chứng nhận rõ ràng, doanh nghiệp dễ dàng bị loại khỏi sự lựa chọn của người tiêu dùng và đối tác quốc tế, đặc biệt tại các thị trường như Mỹ và châu Âu - nơi yêu cầu rất cao về tiêu chuẩn môi trường”, bà Vũ Kim Hạnh nhấn mạnh.

Để hỗ trợ doanh nghiệp, Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao đã tái khởi động chương trình “Chuyển đổi xanh” từ năm 2025, với mục tiêu giúp các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp nhỏ và vừa nhận thức rõ hơn về vai trò của tiêu chuẩn xanh, thực hiện các giải pháp tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải khí nhà kính, và kết nối với các tổ chức nghiên cứu, tư vấn, hiệp hội, trường đại học… để cùng phát triển bền vững.

Đáng chú ý, Hội cũng triển khai một chương trình mang tên “Dự án Kích hoạt chuyển đổi xanh”, hỗ trợ toàn diện cho các doanh nghiệp được lựa chọn - từ tư vấn, đào tạo, đến hỗ trợ tài chính, nhằm giúp doanh nghiệp đạt được các chứng nhận tiêu chuẩn xanh. Hiện, đã có 15 doanh nghiệp đăng ký tham gia chương trình, với kế hoạch hỗ trợ kéo dài ít nhất 6 tháng.

“Hội thảo lần này không chỉ là điểm khởi đầu cho giai đoạn mới của “Chuyển đổi xanh”, mà còn là cơ hội để cộng đồng doanh nghiệp Việt cùng nhau hướng tới một tương lai xanh, sạch và bền vững hơn”, bà Vũ Kim Hạnh nhấn mạnh.

Giải pháp thực tế cho doanh nghiệp trong bối cảnh biến đổi khí hậu

Tại hội thảo, các chuyên gia và diễn giả đã chia sẻ nhiều nội dung thiết thực xoay quanh ba chủ đề lớn: Giải pháp năng lượng xanh trong xu hướng phát triển bền vững; lộ trình giảm phát thải và tăng trưởng xanh; các chương trình đào tạo và hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi xanh. Đặc biệt, phần tọa đàm nhận được sự quan tâm lớn khi các đại biểu cùng trao đổi sâu về cơ hội và hành động xanh cho doanh nghiệp trong bối cảnh mới.

Diễn giả chia sẻ các giải pháp thực tế cho doanh nghiệp trong bối cảnh biến đổi khí hậu tại hội thảo

Chia sẻ tại hội thảo, ông Phạm Đăng An - Phó Tổng Giám đốc Vũ Phong Energy Group - nhấn mạnh, chuyển đổi kép, tức vừa xanh hóa sản xuất, vừa chuyển đổi số, là yếu tố "sống còn" để doanh nghiệp gia tăng lợi thế cạnh tranh. Theo ông, Vũ Phong đã tiên phong triển khai mô hình hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi xanh không cần vốn đầu tư ban đầu, giúp tối ưu dòng tiền và nâng cao năng lực sản xuất. Từ năm 2009, Vũ Phong Energy Group đã đi đầu trong lĩnh vực điện mặt trời và đến năm 2025, mô hình Zero Capex Solar được nhiều nhà máy sản xuất áp dụng.

Ông Phạm Đăng An lưu ý, từ ngày 1/1/2026, Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) của Liên minh châu Âu sẽ chính thức có hiệu lực. “Bạn giảm phát thải thế nào thì làm báo cáo. Nếu không, bạn phải nộp thuế carbon. Toàn bộ chuỗi cung ứng, từ nhập hàng đến phân phối đều phải tính đến yếu tố phát thải”, ông nói.

Theo ông Phạm Đăng An, ba yếu tố công nghệ mà doanh nghiệp cần tận dụng gồm: năng lượng tái tạo và lưu trữ, trí tuệ nhân tạo trong vận hành, và tự động hóa bằng robot. Ông cũng khuyến nghị doanh nghiệp theo đuổi hai bộ tiêu chuẩn quan trọng: Nghị định thư Khí nhà kính toàn cầu (GHG Protocol) và tiêu chuẩn báo cáo bền vững GRI - vốn rất cần thiết khi tiếp cận các thị trường khó tính như EU, Mỹ.

Chia sẻ thêm về thách thức hiện nay, ông Trần Thanh Tâm - Phó trưởng phòng Khoa học công nghệ và Quan hệ đối ngoại (Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường TP. Hồ Chí Minh) - nhận định, việc đáp ứng yêu cầu giảm phát thải hiện là áp lực lớn với nhiều doanh nghiệp, nhất là trong bối cảnh CBAM đang đến gần. Đồng thời dẫn chứng: “Một doanh nghiệp sản xuất gỗ bị nhà nhập khẩu châu Âu yêu cầu nộp báo cáo CBAM. Nếu không có thì không xuất khẩu được”.

Ông Võ Minh Quân - Ban Dự án Hàng Việt Nam chất lượng cao - Chuẩn hội nhập - cho biết thêm, khảo sát năm 2024 của Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao cho thấy, 80% doanh nghiệp vừa và nhỏ vẫn chưa có chiến lược ESG (môi trường, xã hội, quản trị doanh nghiệp) rõ ràng. Phần lớn còn xem phát triển bền vững là "chi phí", chứ không phải khoản đầu tư. Doanh nghiệp cũng thiếu nhân sự chuyên trách, hệ thống dữ liệu và kiến thức cập nhật về khí hậu và ESG.

Để giải quyết "bài toán" đó, ông Nguyễn Tấn Kiến Phước - Giám đốc Công ty TNHH Dịch vụ Ứng dụng Hỗ trợ Doanh nghiệp, công bố chương trình “Kích hoạt chuyển đổi xanh” bắt đầu từ năm 2025, kéo dài từ 6-8 tháng. Chương trình hỗ trợ toàn bộ chi phí cho 4 giai đoạn: đào tạo, khảo sát, tư vấn và cấp chứng nhận các tiêu chuẩn xanh - gồm ISO 14064-1, ISO 9001, ISO 22000, ISO 14001, ISO 45001 và ISO 50001. Mỗi doanh nghiệp được hỗ trợ lên tới 120 triệu đồng. Dự kiến, trong năm đầu tiên, chương trình sẽ đồng hành cùng 10 doanh nghiệp, với tổng kinh phí trên 1,2 tỷ đồng.

“Chúng tôi muốn giúp doanh nghiệp hiểu đúng - làm chuẩn - thay đổi thật. Chuyển đổi xanh không chỉ là một hoạt động, mà là tái cấu trúc toàn bộ vận hành doanh nghiệp”, ông Nguyễn Tấn Kiến Phước nhấn mạnh.