Từ bao đời nay, khu Đá Hen, một vùng đất thuộc xã Đồng Lương, tỉnh Phú Thọ vốn đã nổi tiếng với hình ảnh những đồi chè xanh bạt ngàn. Để góp phần đưa lá chè truyền thống thành sản phẩm OCOP 4 sao, có thương hiệu mạnh và từng bước vươn ra thị trường rộng lớn, hành trình của những người nông dân nơi đây đã trở thành câu chuyện đầy cảm hứng về lòng quyết tâm và sự sáng tạo trong việc tận dụng sức mạnh của chuyển đổi số.
Từ làng nghề truyền thống đến thương hiệu OCOP 4 sao
Những năm đầu khi làng nghề chè Đá Hen thành lập (2010), dù bà con đã dồn tâm sức trồng và chế biến chè, sản phẩm vẫn khó tìm đầu ra ổn định. Cách làm theo kiểu “mạnh ai nấy làm” khiến chất lượng không đồng đều, giá bán thấp, thương hiệu mờ nhạt. Chè Đá Hen khi ấy vẫn chỉ quanh quẩn trong làng, chưa ai biết đến. Chính vì thế mà thu nhập của người dân còn thấp, nhiều khi cả tháng loanh quanh vài trăm nghìn đồng.

Ông Nguyễn Văn Thanh, Giám đốc Hợp tác xã sản xuất và chế biến chè Đá Hen livestream giới thiệu sản phẩm chè Đá Hen. Ảnh: H.N
Không chấp nhận để sản phẩm quê hương mãi lận đận, ông Nguyễn Văn Thanh, Giám đốc Hợp tác xã sản xuất và chế biến chè Đá Hen đã cất công lặn lội đi khắp các vùng chè nổi tiếng, học hỏi kỹ thuật trồng, chế biến và cách làm thương hiệu.
Sau đó, ông mạnh dạn đầu tư nhà xưởng, máy móc hiện đại, áp dụng quy trình VietGAP cũng như chủ động tìm kiếm thị trường, giới thiệu chè Đá Hen tới khách hàng bằng chính sự chân thành và niềm tin vào chất lượng sản phẩm.
Đến năm 2017, Hợp tác xã sản xuất, chế biến chè Đá Hen chính thức ra đời, quy tụ 13 thành viên nòng cốt và liên kết với hơn 70 hộ trồng chè trong làng nghề. Quy trình sản xuất đồng bộ giúp nâng cao chất lượng, sản phẩm được công nhận OCOP 3 sao vào năm 2020 và nâng cấp thành OCOP 4 sao chỉ một năm sau đó. Mỗi tháng, hợp tác xã tiêu thụ hơn 1 tấn chè, doanh thu đạt 200 – 300 triệu đồng, tạo việc làm cho 24 lao động thường xuyên và hàng trăm lao động thời vụ.
“Chúng tôi hướng đến mục tiêu vì sức khỏe cộng đồng, tạo ra sản phẩm an toàn, có nguồn gốc rõ ràng. Chè Đá Hen không chỉ là thức uống, đó còn là tinh hoa của vùng đất và công sức của người nông dân”, ông Nguyễn Văn Thanh khẳng định.
Bước ngoặt lớn đến vào tháng 7/2023, khi nhãn hiệu tập thể “Chè xanh Đá Hen” được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp văn bằng bảo hộ. Từ đây, sản phẩm có đầy đủ bao bì, tem nhãn, mã vạch truy xuất nguồn gốc, sẵn sàng cạnh tranh trên thị trường. Việc được bảo hộ nhãn hiệu không chỉ nâng giá trị sản phẩm mà còn giúp chè Đá Hen tạo dấu ấn đặc biệt trong tâm trí người tiêu dùng, mở ra cơ hội mở rộng thị trường và xuất khẩu.
Chuyển đổi số, đòn bẩy đưa chè Đá Hen vươn xa
Nếu như trước đây, tiêu thụ chè phụ thuộc vào thương lái và các mối quen, thì nay, nhờ chuyển đổi số, Hợp tác xã sản xuất và chế biến chè Đá Hen đã trực tiếp kết nối với người tiêu dùng khắp nơi. Tận dụng nền tảng mạng xã hội Facebook, Zalo, TikTok và các sàn thương mại điện tử, ông Nguyễn Văn Thanh và các xã viên đã biến điện thoại thông minh thành “gian hàng di động”, bán chè bằng hình thức livestream, nhận đơn online và giao hàng tận nơi.
“Chỉ cần vài chục phút phát trực tiếp trên TikTok, chúng tôi có thể bán được lượng hàng bằng cả tuần trước đây. Khách mua từ Hà Nội, TP.HCM hay Đà Nẵng đều chỉ mất 2-3 ngày là nhận được sản phẩm, có tem truy xuất nguồn gốc rõ ràng”, ông Thanh chia sẻ.
Cũng theo ông Thanh, ban đầu, các thành viên hợp tác xã còn ngại bán hàng trực tuyến, vì không biết khi đưa hàng lên Facebook, Tiktok thì nên viết nội dung ra sao, phải nói những gì. Tuy nhiên, sau một thời gian được hướng dẫn và học hỏi lẫn nhau, những người nông dân vốn chân lấm, tay bùn lại trở thành những người bán hàng số chuyên nghiệp.

Từ một sản phẩm truyền thống, chè Đá Hen đã "vươn mình" thành OCOP 4 sao, được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng. Ảnh: H.N
Để có được thành công này, ông Nguyễn Văn Thanh cho biết, ngoài sự nỗ lực, quyết tâm của hợp tác xã và bà con nông dân, không thể không kể tới sự đồng hành, hỗ trợ của các sở, ngành, đặc biệt là Sở Công Thương tỉnh Phú Thọ.
Sở Công Thương tỉnh Phú Thọ đã hỗ trợ hợ tác xã tập huấn kỹ năng bán hàng online, xây dựng bộ nhận diện thương hiệu, áp dụng phần mềm truy xuất QR Code và quảng bá sản phẩm trên Sàn giao dịch thương mại điện tử giaothuong.net.vn.
“Chúng tôi xác định thương mại điện tử là kênh tiêu thụ quan trọng, giúp sản phẩm OCOP như chè Đá Hen tiếp cận khách hàng nhanh hơn, chi phí thấp hơn và tạo dựng thương hiệu bền vững”, đại diện Sở Công Thương tỉnh Phú Thọ nhấn mạnh.
Kết quả là, thương hiệu chè Đá Hen đã có mặt tại nhiều siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch trong và ngoài tỉnh, đồng thời mở rộng xuất khẩu hàng trăm tấn chè mỗi năm, doanh thu hàng chục tỷ đồng. Quan trọng hơn, hợp tác xã đã giúp khoảng 250 lao động địa phương, trong đó nhiều người từng khó khăn vì tuổi tác hoặc thiếu tay nghề, có việc làm ổn định với thu nhập từ 5-6 triệu đồng/tháng.
Sở Công Thương tỉnh Phú Thọ cho biết, để tiếp tục giữ vững thành quả đã đạt được trong việc phát triển thương hiệu chè Đá Hen, thời gian tới, Sở sẽ phối hợp với các sở ngành tăng cường mối quan hệ hợp tác về thương mại điện tử, ứng dụng chuyển đổi số với các tỉnh, thành phố khác.
Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền phổ biến chính sách của Đảng và Nhà nước về thương mại điện tử, chuyển đổi số tới đông đảo người dân và doanh nghiệp để biết và hưởng ứng tham gia, tạo cơ hội giao thương hàng hóa, thực hiện các giao dịch mua bán, thanh toán nhanh chóng, giúp người tiêu dùng dễ dàng đặt hàng, tiết kiệm được thời gian, công sức.
Hành trình của chè Đá Hen cho thấy, chuyển đổi số không chỉ là câu chuyện của công nghệ, mà là sự thay đổi tư duy, cách làm. Khi nông dân dám học hỏi, dám áp dụng cái mới và được hỗ trợ kịp thời, sản phẩm truyền thống hoàn toàn có thể “lột xác” để vươn xa.