Tin Khu Vực 
Khẳng định ý chí thép và bản lĩnh chiến đấu
Ngày 2 và 5/8/1964, Hải quân Nhân dân Việt Nam cùng các lực lượng vũ trang miền Bắc đã anh dũng đánh trả cuộc tập kích đường không và hải quân đầu tiên của đế quốc Mỹ vào vùng biển và vùng trời miền Bắc nước ta.
Tàu khu trục Maddox xâm phạm vùng biển miền Bắc năm 1964. Ảnh tư liệu
Hai trận đánh lịch sử này sau được gọi là Chiến thắng trận đầu – không chỉ là chiến công vang dội, mà còn là mốc son đánh dấu sự trưởng thành vượt bậc của lực lượng Hải quân Nhân dân Việt Nam trên con đường xây dựng, chiến đấu và chiến thắng.
Vào thời điểm năm 1964, Hải quân Nhân dân Việt Nam là một lực lượng còn non trẻ, mới thành lập được 9 năm. Nhưng bằng tinh thần quả cảm, mưu trí, sự kết hợp chặt chẽ với các lực lượng phòng không và quân dân miền Bắc, Hải quân đã bắn rơi nhiều máy bay Mỹ, đánh đuổi tàu khu trục hiện đại, góp phần làm phá sản bước đầu âm mưu "leo thang chiến tranh" của đế quốc Mỹ ra miền Bắc.
Chiến thắng trận đầu đã cổ vũ mạnh mẽ tinh thần yêu nước, khơi dậy niềm tin tất thắng vào chính nghĩa và con đường cách mạng của dân tộc ta. Đây là biểu tượng của bản lĩnh, trí tuệ và sức mạnh chiến đấu của Hải quân Việt Nam, một lực lượng tuy ra đời trong khói lửa chiến tranh, nhưng nhanh chóng trưởng thành, đóng vai trò nòng cốt trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo.
Lữ đoàn 172, Vùng 3 Hải quân huấn luyện cẩu nhận ngư lôi. Ảnh: HQ
61 năm kể từ chiến thắng oanh liệt ấy, Hải quân Nhân dân Việt Nam đã có bước phát triển vượt bậc về mọi mặt. Từ một lực lượng trang bị thô sơ, chủ yếu dựa vào vũ khí viện trợ và kinh nghiệm chiến đấu trong địa hình ven bờ, Hải quân ngày nay đã trở thành một quân chủng hiện đại, có sức mạnh răn đe và bảo vệ chủ quyền quốc gia từ xa.
Các lực lượng tàu mặt nước, tàu ngầm, phòng không, không quân hải quân, đặc công nước, lực lượng bảo đảm hậu cần, kỹ thuật đều được tổ chức chặt chẽ, huấn luyện bài bản và sẵn sàng chiến đấu cao.
Trang bị kỹ thuật từng bước hiện đại hóa với sự xuất hiện của các tàu hộ vệ tên lửa, tàu ngầm Kilo, máy bay trinh sát biển, radar giám sát tầm xa… đủ sức bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
Đặc biệt, trong thời bình, Hải quân Việt Nam còn là lực lượng nòng cốt thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát, cứu hộ, cứu nạn trên biển, tham gia xây dựng các đảo, điểm đảo Trường Sa, Nhà giàn DK1 ngày càng vững mạnh, đậm chất dân sinh, quốc phòng.
Hợp tác quốc tế sâu rộng, góp phần bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa
Trong 7 thập kỷ hình thành và phát triển, Hải quân Nhân dân Việt Nam không chỉ là lá chắn vững chắc bảo vệ chủ quyền biển đảo, mà còn là cánh tay nối dài của đối ngoại quốc phòng, lan tỏa hình ảnh một Việt Nam yêu chuộng hòa bình, chủ động hội nhập và có trách nhiệm với cộng đồng quốc tế.
Biên đội tàu thuộc Lữ đoàn 171, Vùng 2 huấn luyện vận động đội hình. Ảnh: HQ
Khu vực châu Á – Thái Bình Dương đang chứng kiến những biến động phức tạp về an ninh biển. Trong bối cảnh đó, các hoạt động hợp tác hải quân song phương và đa phương trở thành nhịp cầu quan trọng nhằm xây dựng lòng tin, phòng ngừa xung đột, tăng cường hiểu biết và phối hợp hành động giữa các nước.
Với phương châm “Thêm bạn, bớt thù”, Hải quân Nhân dân Việt Nam đã tích cực tham gia các chương trình giao lưu hải quân, đối thoại quốc phòng biển, diễn tập cứu hộ, cứu nạn, chia sẻ thông tin và phối hợp tuần tra chung với lực lượng hải quân nhiều nước như: Lào, Campuchia, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Philippines, Indonesia, Nga, Mỹ, Australia và các quốc gia châu Âu…
Các cuộc tuần tra chung giữa Hải quân Việt Nam và Hải quân Hoàng gia Campuchia, Hải quân Hoàng gia Thái Lan hay Hải quân Trung Quốc đã trở thành hoạt động thường niên, góp phần bảo đảm trật tự, an ninh trên vùng biển giáp ranh và nâng cao năng lực phối hợp xử lý tình huống trên biển.
Từ các chuyến thăm, giao lưu hải quân song phương đến tập trận chung phi chiến đấu vì mục tiêu nhân đạo, Hải quân Việt Nam từng bước khẳng định là thành viên tích cực, có trách nhiệm trong khu vực.
Phiên họp nhóm công tác Hải quân Việt Nam - Singapore lần thứ 10. Ảnh: HQ
Đặc biệt, việc tham gia các diễn đàn đa phương như Hội nghị Tư lệnh Hải quân các nước ASEAN (ANCM), Hội nghị Hải quân Tây Thái Bình Dương (WPNS), các hoạt động trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+) về an ninh hàng hải hay Hội đồng điều hành Trung tâm chia sẻ thông tin chống cướp biển và cướp có vũ trang chống lại tàu thuyền tại châu Á (ReCAAP) trong hợp tác cứu hộ cứu nạn, đấu tranh chống cướp biển, bảo vệ an toàn hàng hải... đã thể hiện vai trò tích cực, trách nhiệm của Hải quân Việt Nam trong thúc đẩy hợp tác an ninh biển, phòng chống cướp biển, bảo vệ tuyến hàng hải và ứng phó thảm họa thiên tai.
Tinh thần quốc tế và tính nhân văn của người lính Hải quân Việt Nam còn được thể hiện qua những lần cứu nạn tàu nước ngoài gặp nạn trên biển, chia sẻ lương thực, y tế cho ngư dân và sẵn sàng phối hợp ứng phó các thảm họa thiên nhiên, sự cố hàng hải… Đó là minh chứng cho vai trò ngày càng lớn của Hải quân Việt Nam trong việc gìn giữ hòa bình, ổn định ở Biển Đông và vùng biển quốc tế.
Truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ
Những năm gần đây, hình ảnh các chiến hạm mang cờ đỏ sao vàng cập cảng nước bạn để thăm hữu nghị, tham gia diễn tập chung hay đón tiếp hải quân các nước đến thăm Việt Nam đã trở thành biểu tượng của hòa bình và hợp tác.
Tàu hộ vệ tên lửa 015-Trần Hưng Đạo, 016-Quang Trung từng tham dự các cuộc diễn tập quốc tế như Komodo (Indonesia), AMNEX (Philippines), MILAN (Ấn Độ), RIMPAC (Mỹ) hay AARM, góp phần khẳng định năng lực làm chủ trang bị hiện đại và khả năng phối hợp tác chiến với hải quân các nước trong điều kiện đa quốc gia.
Nhiều chuyến thăm hữu nghị của Hải quân Việt Nam đến Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Lào, Campuchia… không chỉ là hoạt động ngoại giao quốc phòng mà còn là cầu nối văn hóa, là dịp để giới thiệu về đất nước, con người, lịch sử và bản sắc dân tộc Việt Nam đến bạn bè năm châu.
Tại các hoạt động này, sỹ quan, chiến sĩ Hải quân Việt Nam thể hiện sự thân thiện, chuyên nghiệp, kỷ luật và bản lĩnh. Đó là những "đại sứ trên biển", góp phần làm nên hình ảnh một lực lượng hải quân hiện đại, sẵn sàng bảo vệ Tổ quốc nhưng cũng rất mực ôn hòa và cầu thị.
Những nụ cười tỏa sáng trong những giờ giải lao tại thao trường của những người lính Hải quân. Ảnh: HQ
Đối với thế hệ trẻ hôm nay, Hải quân không chỉ là lực lượng can trường nơi đầu sóng, ngọn gió, mà còn là tấm gương về tinh thần hội nhập, bản lĩnh trong môi trường quốc tế và ý chí vươn lên trong thời đại mới.
Những chuyến hải trình xa bờ, những cuộc hội ngộ giữa sỹ quan trẻ Hải quân Việt Nam và các lực lượng bạn, những cuộc giao lưu văn hóa, thể thao quốc tế… không chỉ thắt chặt tình đoàn kết mà còn truyền đi một thông điệp: Thanh niên Việt Nam hoàn toàn có thể vươn ra biển lớn, làm chủ khoa học công nghệ và tham gia bảo vệ lợi ích quốc gia bằng trí tuệ và tinh thần trách nhiệm.
Chiến thắng trận đầu cách đây 61 năm là dấu mốc lịch sử mở đầu cho một hành trình kiêu hãnh của lực lượng Hải quân Nhân dân Việt Nam. Từ một đơn vị non trẻ, nay đã vươn mình trở thành lực lượng chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đóng vai trò xung kích trong bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng. Với thế trận quốc phòng toàn dân gắn liền với thế trận an ninh nhân dân trên biển, cùng sự chủ động hội nhập, hợp tác quốc tế sâu rộng, Hải quân Việt Nam hôm nay không chỉ là biểu tượng của bản lĩnh chiến đấu, mà còn là sứ giả của hòa bình, hợp tác và phát triển trên biển.
