Tin Khu Vực 
Đây được coi là một trong những điểm đột phá và chưa từng có tiền lệ từ trước đến nay.
16 năm vận động và kỳ vọng bước ngoặt công nghệ
Sau 16 năm triển khai, Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” đã trở thành một phong trào dài hơi và có sức lan tỏa sâu rộng.
Từ những ngày đầu chủ yếu dựa vào tinh thần yêu nước và lời kêu gọi, chương trình đã góp phần định hình một thói quen tiêu dùng mới ở không ít người dân: chọn hàng Việt khi mua sắm. Nhiều người dân có tâm lý ủng hộ sản phẩm trong nước, tạo ra sức ép tích cực buộc doanh nghiệp nâng cao chất lượng và mẫu mã.
Hàng Việt đã tiến xa hơn vị trí khiêm tốn ngày trước, hiện diện ở nhiều kệ hàng, nhiều phân khúc và có chỗ đứng ổn định trong tâm trí người tiêu dùng.
Hàng Việt Nam ngày càng được người tiêu dùng ưa chuộng (Ảnh: Kim Ngân)
Những con số như hơn 80% hàng Việt Nam hiện diện ở hệ thống phân phối hiện đại và trên 60% ở các chợ truyền thống là minh chứng rõ ràng nhất cho sự tin dùng của người tiêu dùng đối với hàng hoá Việt.
Trong bối cảnh Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng vào thế giới, hàng hoá nước ngoài vào Việt Nam với sức cạnh tranh mạnh mẽ khi được tiếp sức bằng mức thuế 0%, tỷ lệ trên cho thấy sự nỗ lực mạnh mẽ của doanh nghiệp trong sản xuất ra các sản phẩm chinh phục được lòng tin của người tiêu dùng Việt.
Nhưng bức tranh hiện tại không chỉ toàn gam sáng. Thị trường nội địa đang đối mặt áp lực từ hàng nhập khẩu giá rẻ, ổn định chất lượng, kèm theo chiến dịch tiếp thị bài bản. Nhu cầu tiêu dùng thay đổi chóng mặt, người mua không chỉ tìm sản phẩm tốt mà còn muốn trải nghiệm cá nhân hóa, tiện lợi và minh bạch thông tin. Điều này đặt ra yêu cầu chuyển mình mạnh mẽ, từ vận động tinh thần sang thiết lập nền tảng phát triển dựa trên công nghệ.
Từ khẩu hiệu sang nền tảng
Mới đây, Bộ Công Thương đã ký Quyết định phê duyệt “Chương trình phát triển thị trường trong nước, kích cầu tiêu dùng, đẩy mạnh Cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” giai đoạn 2025-2027.
Mục tiêu của chương trình không chỉ là nâng tốc độ tăng trưởng tổng mức bán lẻ và doanh thu dịch vụ tiêu dùng lên mức 12%, mà còn tạo ra một hệ sinh thái phân phối, tiêu dùng hàng Việt hiện đại, thông minh và kết nối chặt chẽ giữa sản xuất - phân phối - người mua. Điểm nhấn mới mẻ là việc xác định trí tuệ nhân tạo (AI) như một trụ cột trong chiến lược phát triển.
Bộ Công Thương không chỉ nhìn AI như một công cụ quảng bá hay hỗ trợ kỹ thuật, mà xem đây là bộ não vận hành toàn bộ chuỗi giá trị, từ khâu dự báo nhu cầu, lập kế hoạch sản xuất, điều phối hàng hóa, tới tiếp thị và chăm sóc khách hàng.
Theo đó, Bộ Công Thương đề nghị ứng dụng AI, Big Data, IOT và tích hợp dữ liệu từ thống kê, bán lẻ, sản xuất, logistics. Thúc đẩy chuyển đổi số thương mại, tăng tỷ lệ giao dịch thanh toán không tiền mặt. Khuyến khích doanh nghiệp (nhất là các sàn Thương mại điện tử, chuỗi bán lẻ Việt) đầu tư mô hình, công cụ phân tích dữ liệu hành vi người dùng (Big Data, AI), từ đó, đề xuất chiến dịch khuyến mãi dựa trên lịch sử mua sắm, khu vực địa lý, độ tuổi.
Thực tế, thời gian gần đây, AI đã thâm nhập vào mọi lĩnh vực của đời sống ở nhiều vai trò khác nhau. Với ngành bán lẻ, Nhà thuốc Long Châu thuộc Công ty Cổ phần Bán lẻ Kỹ thuật số FPT (FPT Retail) hay K&G Việt Nam đã triển khai giải pháp ứng dụng AI mang tên FPT AI Mentor vào đào tạo nhân lực cho ngành bán lẻ.
Song song với việc ứng dụng AI vào khâu đào tạo nhân lực - yếu tố vô cùng quan trọng trong ngành bán lẻ, AI còn được cho là sẽ có thể ứng dụng vào mọi mặt của hệ sinh thái hàng Việt. Các chuyên gia cho rằng, ứng dụng AI vào thương mại nội địa có thể tạo ra bước nhảy vọt về hiệu quả.
Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong cho rằng, trên bình diện sản xuất và phân phối, AI có thể phân tích dữ liệu tiêu dùng theo thời gian thực, dự báo xu hướng và điều chỉnh kế hoạch cung ứng phù hợp, giúp doanh nghiệp giảm tồn kho, tiết kiệm chi phí và tránh những cú sốc đứt gãy nguồn hàng. Ở khâu kiểm soát chất lượng và minh bạch thông tin, AI kết hợp với công nghệ blockchain và hệ thống mã truy xuất có thể phát hiện bất thường, xác thực nguồn gốc sản phẩm và tăng niềm tin của người mua.
Đối với trải nghiệm tiêu dùng, AI cho phép cá nhân hóa ở mức sâu hơn: đề xuất sản phẩm dựa trên hành vi mua sắm, đưa ra gói khuyến mại “đúng người - đúng thời điểm - đúng nhu cầu” và dự đoán sớm những xu hướng mới để nhà bán lẻ kịp thời thay đổi danh mục hàng hóa. Điều này biến mối quan hệ giữa người tiêu dùng và hàng Việt từ lựa chọn cảm tính thành lựa chọn hợp lý, thậm chí là lựa chọn ưu tiên.
Kỳ vọng và thách thức
Một trong những điểm đáng lưu ý của Chương trình là giai đoạn 2025-2027, phấn đấu phát triển ứng dụng di động "Hàng Việt" đề cho phép người dùng tra cứu nhanh sản phẩm Việt Nam đạt chứng nhận; Tham gia đánh giá, xếp hạng để tăng tính minh bạch; Nhận thông báo về chương trình khuyến mãi, ưu đãi khi mua hàng. Nếu phát triển được ứng dụng này, hàng Việt Nam hoàn toàn có thể tiếp cận được hàng triệu người tiêu dùng trên khắp đất nước một cách đơn giản và dễ dàng.
Chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong khẳng định, kỳ vọng lớn nhất của việc đưa AI vào hệ sinh thái hàng Việt là tạo cho doanh nghiệp, đặc biệt là nhóm nhỏ và vừa có khả năng cạnh tranh ngang ngửa với đối thủ quốc tế mà không nhất thiết phải có nguồn lực tài chính khổng lồ. Khi được trang bị công cụ phân tích dữ liệu, họ có thể phản ứng nhanh với biến động thị trường, nhận diện cơ hội và điều chỉnh chiến lược gần như tức thời.
Nếu triển khai đồng bộ, đến năm 2027, thương mại nội địa Việt Nam có thể đạt một diện mạo mới: Chuỗi cung ứng vận hành thông minh, phản ứng tức thời trước biến động; hàng Việt được định vị là minh bạch, an toàn và đáng tin; trải nghiệm mua sắm của người tiêu dùng được cá nhân hóa sâu, khiến việc chọn hàng Việt trở thành lựa chọn hiển nhiên. Lúc đó, khẩu hiệu “Người Việt ưu tiên dùng hàng Việt” sẽ không chỉ còn là lời kêu gọi mang tính tình cảm, mà trở thành một thói quen tiêu dùng dựa trên lý trí và sự hài lòng.
Bộ Công Thương đã gửi một thông điệp rõ ràng: Hàng Việt muốn giữ vững và mở rộng thị phần phải dựa vào trí tuệ, cả trí tuệ con người và trí tuệ nhân tạo. AI không chỉ là công nghệ, mà là chìa khóa để mở ra cách thức sản xuất, phân phối và tiếp thị mới. Thành công của chương trình sẽ phụ thuộc vào sự quyết liệt của chính sách, sự chủ động của doanh nghiệp và sự đồng hành của người tiêu dùng. Khi ba yếu tố này hội tụ, hàng Việt hoàn toàn có thể bước vào giai đoạn bứt phá, không chỉ làm chủ sân nhà mà còn vươn ra thị trường quốc tế với tâm thế ngang hàng.
